Εφημερίδα "Καθημερινή" : Αρχείο επιστημονικών άρθρων 2oo9

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8056 Registration date : 10/07/2008

01-12-08

Το διοξείδιο του άνθρακα «έσωσε» τη Γη από την… κατάψυξη

Εφημερίδα "Καθημερινή" : Αρχείο επιστημονικών άρθρων 2oo9 01-12-08_258343_1

Το διοξείδιο του άνθρακα, το οποίο ευθύνεται σήμερα για το φαινόμενο του θερμοκηπίου, προστάτεψε κάποτε την αρχαία Γη και τις μορφές ζωής από το ολοκληρωτικό πάγωμα.

Το διοξείδιο του άνθρακα μπορεί να θεωρείται το κυρίως υπεύθυνο αέριο για το φαινόμενο του θερμοκηπίου και να έχει αποκτήσει το προφίλ του «κακού» στη σημερινή εποχή, όμως ήταν αυτό που κάποτε έπαιξε ζωτικό ρόλο στο να προστατέψει τη Γη και να μην την αφήσει να παγώσει ολοκληρωτικά, σύμφωνα με νέα βρετανική έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Nature Geoscience».

Σύμφωνα με την έρευνα επιστημόνων του Τμήματος Επιστημών της Γης του Imperial College του Λονδίνου, υπό τον καθηγητή Φίλιπ Άλεν, η Γη ποτέ δεν πάγωσε πλήρως κατά την λεγόμενη Κρυογονική Περίοδο πριν από 840 - 635 εκατ. χρόνια.
Η θεωρία αυτή έρχεται σε αντίθεση με τη θεωρία της «Γης-Χιονόμπαλας», που υποστηρίζει ότι ο πλανήτης πάγωσε απόλυτα για πολλά εκατομμύρια χρόνια.

Αν και δεν είναι απόλυτα βέβαιο τι ήταν αυτό που επέτρεψε στη Γη να αποφύγει το πλήρες πάγωμα, σύμφωνα με τους βρετανούς γεωεπιστήμονες -αλλά και μια πρόσφατη σχετική έρευνα καναδών ερευνητών από το πανεπιστήμιο του Τορόντο- ο συνεχώς εξαπλούμενος πάγος στην επιφάνεια της Γης «φρεναρίστηκε» από την αλληλεπίδραση του φυσικού κλιματικού συστήματος με τον κύκλο του άνθρακα των ωκεανών, όπου το διοξείδιο του άνθρακα έπαιξε καθοριστικό ρόλο στο να «θερμομονώσει» τον πλανήτη.

Σύμφωνα με τη νέα επιστημονική εκτίμηση, καθώς η θερμοκρασία της Γης έπεφτε και η επιφάνειά της πάγωνε σταδιακά, το οξυγόνο απορροφήθηκε στους ωκεανούς, όπου οξείδωσε την οργανική ύλη, που με τη σειρά της απελευθέρωσε διοξείδιο στην ατμόσφαιρα, ενώ απέτρεψε το πάγωμα των θαλασσών.

Όπως χαρακτηριστικά τόνισε ο καθηγητής Φ. Άλεν, «στο παιγνίδι της κλιματικής μεταβολής, το διοξείδιο του άνθρακα μπορεί να παίξει το ρόλο τόσο του κακού όσο και του καλού.
Στις μέρες μας δίνουμε έμφαση στην παγκόσμια άνοδο της θερμοκρασίας και στη ζημιά που κάνει στον πλανήτη μας το διοξείδιο.
Όμως πριν περίπου 600 εκατ. χρόνια, ήταν αυτό το αέριο του θερμοκηπίου που πιθανότατα έσωσε την αρχαία Γη και τις βασικές μορφές της ζωής από την παγωμένη εξαφάνισή τους».

Η νέα δημοσίευση αναμένεται να ζωντανέψει την επιστημονική διαμάχη, καθώς πολλοί επιστήμονες πιστεύουν ακόμα στη θεωρία περί «Γης-Χιονόμπαλας».
Το σίγουρο είναι, όπως παραδέχεται ο Άλεν, ότι «υπάρχουν τόσα πολλά στο αρχαίο παρελθόν της Γης, που δεν ξέρουμε ακόμα αρκετά γι' αυτά».

kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8056 Registration date : 10/07/2008

09-02-09

Η διαστρέβλωση των θεωριών του Δαρβίνου

Εφημερίδα "Καθημερινή" : Αρχείο επιστημονικών άρθρων 2oo9 Darwin1

Αντέχουν μέχρι και σήμερα τα ιδεολογήματα «Κοινωνικού Δαρβινισμού», παρότι επιστημονικά αβάσιμα.

Οι θεωρίες του Κάρολου Δαρβίνου, που γεννήθηκε πριν 200 χρόνια, ανέτρεψαν μεν τις μέχρι τότε αντιλήψεις για τη θέση του ανθρώπου στη Φύση, επέτρεψαν δε την ιδεολογική στήριξη φαινόμενων κοινωνικής και φυλετικής ανισότητας. Στην πλέον ακραία έκφανσή τους, οι θεωρίες του Δαρβίνου επέτρεψαν την εμφάνιση του «Κοινωνικού Δαρβινισμού» και των αποτρόπαιων μεθόδων ευγονικής: της «βελτίωσης» δηλαδή του ανθρώπινου γένους, με την «αφαίρεση» -μέσω στείρωσης ή ακόμη και μέσω της φυσικής εξόντωσης- όσων θεωρούνται σωματικά, πνευματικά ή ψυχικά ασθενείς. Ο Δαρβίνος, που διακρινόταν για τη Χριστιανική του πίστη, είχε πολιτικά φιλελεύθερες απόψεις και αντιστάθηκε με πάθος στο θεσμό της δουλείας, απέρριψε άμεσα τις παραπάνω θέσεις, χαρακτηρίζοντάς τις όχι μόνο επιστημονικά αβάσιμες, αλλά και ηθικά απαράδεκτες. Η σαφής καταδίκη από μέρους του Δαρβίνου, όμως, δεν στάθηκε ικανή να ανακόψει τη διάδοση των θεωριών αυτών, που επιβιώνουν ακόμη και στις ημέρες μας. O άνθρωπος, που κρύβεται πίσω από τη διαστρέβλωση των θεωριών του Δαρβίνου και υπήρξε ο πρώτος που πρότεινε τη χρήση της μεθόδου της ευγονικής, ήταν ο δεύτερος εξάδελφός του, Φράνσις Γκάλτον.

Χωρίς να γνωρίζει τη σημασία των γονιδίων στην ανθρώπινη κληρονομικότητα, ο Γκάλτον (όπως και οι σύγχρονοι «απόγονοί» του) ήταν πεπεισμένοι ότι τα επίκτητα χαρακτηριστικά ενός ανθρώπου, μπορούν να μεταδοθούν στους απογόνους του. Την ίδια στιγμή, ο Γκάλτον υπέθεσε ότι ορισμένες φυλές είναι εκ γενετής ανώτερες, στηρίζοντας ρατσιστικές θεωρίες της εποχής του, που τοποθετούσαν τους Ευρωπαίους στην κορυφή της «πυραμίδας της εξέλιξης». Οι ισχυρισμοί του Γκάλτον υποστηρίχθηκαν με τη σειρά τους από τις ψευδο-επιστημονικές θεωρίες της Ανθρωπομετρίας, που εξίσωναν το 19ο αιώνα τη δομή του ανθρώπινου προσώπου και το μέγεθος του κρανίου, με την ευφυΐα. Ο Ιταλός εγκληματολόγος Τσέζαρε Λομπρόζο έφθασε μέχρι του σημείου να συμπεράνει ότι ορισμένοι άνθρωποι ήταν «γεννημένοι εγκληματίες» (uomo delinquente, όπως τους ονόμασε), οι οποίοι μπορούσαν να εντοπισθούν χάρη στις φυσιογνωμίες τους. Η χρήση εκφράσεων της καθομιλούμενης και τα «πιθηκίσια» χαρακτηριστικά, όπως το στενό κρανίο και το ασυνήθιστα μεγάλο δάχτυλο ποδιού, χρησιμοποιήθηκαν για να στηρίξουν τη θεωρία ύπαρξης «υπανθρώπων» στο ανθρώπινο γένος. «Μιλούν σαν άγριοι, γιατί είναι πραγματικοί άγριοι, εν μέσω του ευρωπαϊκού μας πολιτισμού», έγραφε ο Λομπρόζο.

Εφημερίδα "Καθημερινή" : Αρχείο επιστημονικών άρθρων 2oo9 Darwin

Εφημερίδα "Καθημερινή" : Αρχείο επιστημονικών άρθρων 2oo9 Darwin

Ο Βρετανός Κοινωνιολόγος Χέρμπερτ Σπένσερ είναι, όμως, αυτός που επινόησε τον όρο «Κοινωνικός Δαρβινισμός», υποστηρίζοντας ότι οι δυνάμεις της φυσικής επιλογής, που αποτελούν την κινητήρια δύναμη της εξέλιξης, ισχύουν -ή θα έπρεπε να ισχύουν- και στην κοινωνία των ανθρώπων. Ο Σπένσερ κωδικοποίησε τη φιλοσοφία του με φράση, την οποία αργότερα χρησιμοποίησε και ο ίδιος ο Δαρβίνος, που έγινε σύνθημα των υποστηρικτών του νεο-φιλελευθερισμού και της ελεύθερης αγοράς: «Επιβίωση των Ισχυρών». Οταν οι υπέρμαχοι της ελεύθερης αγοράς «χαρακτηρίζουν το οικονομικό status quo αγώνα για επιβίωση, υποβιβάζουν τον Δαρβίνο σε δημιουργό πολιτικών σλόγκαν», λέει ο διευθυντής του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας της Γαλλίας, Γκυγιώμ Λεκουέντρ.

Στα τέλη του 19ου αιώνα, πολλοί διανοητές στράφηκαν στο Δαρβίνο και τις θεωρίες του για τη Φύση, για να δικαιολογήσουν διάφορα συστήματα κοινωνικής ιεράρχησης. «Στη φύση, μπορεί κανείς να ανακαλύψει τα πάντα: τη δημοκρατία, τη δικτατορία ή τη νεοφιλελεύθερη κοινωνία». λέει ο δρ Λεκουέντρ. Η εσφαλμένη αντίληψη της γενετικής κληρονομιάς και η υιοθέτηση αντι-επιστημονικών τεστ ευφυΐας οδήγησε, για παράδειγμα, σε νόμο του 1924 στις ΗΠΑ, που περιόριζε σημαντικά τη μετανάστευση από χώρες της Ανατολικής και της Νότιας Ευρώπης.

kathimerini.gr με στοιχεία από AFP

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8056 Registration date : 10/07/2008

29-04-09

Εντοπίστηκε το πιο μακρινό αντικείμενο στο σύμπαν

Εφημερίδα "Καθημερινή" : Αρχείο επιστημονικών άρθρων 2oo9 29-04-09_277163_1

Οι αστρονόμοι εντόπισαν το πιο μακρινό μέχρι σήμερα αντικείμενο στο σύμπαν, ένα αυτοκαταστρεφόμενο άστρο που εξερράγη σε απόσταση 13,1 δισ. ετών φωτός από τη Γη. Η έκρηξη συνέβη 640 εκατ. χρόνια μετά το αρχικό «Μπινγκ Μπανγκ», δηλαδή περίπου την εποχή που τελείωνε ο «κοσμικός μεσαίωνας» και άρχιζαν να εμφανίζονται στο διάστημα τα πρώτα άστρα και γαλαξίες.

Αυτό που οι αστρονόμοι «είδαν», ήταν μια ισχυρή έκρηξη ακτινών γάμμα, το φωτεινότερο τύπο αστρικής έκρηξης που υπάρχει και η οποία συμβαίνει όταν μεγάλα άστρα καταρρέουν προς το εσωτερικό τους και σχηματίζουν μαύρες τρύπες, οι οποίες με τη σειρά τους εκτοξεύουν πίδακες αερίων σχεδόν με την ταχύτητα του φωτός. Αυτοί οι πίδακες στέλνουν προς την κατεύθυνση του πλανήτη μας τις ακτίνες γάμμα.

Η έκρηξη έγινε αρχικά αντιληπτή από το δορυφορικό τηλεσκόπιο Swift της NASA και αμέσως οι αστρονόμοι άρχισαν να την παρατηρούν και με τα επίγεια τηλεσκόπια, σύμφωνα με το New Scientist. Όπως δήλωσε ο Έντο Μπέργκερ, του Κέντρου Αστροφυσικής Χάρβαρντ-Σμιθσόνιαν, «είναι η πιο μακρινή έκρηξη ακτινών γάμμα που έχουμε δει, αλλά επίσης το πιο μακρινό (επιβεβαιωμένο) αντικείμενο στο σύμπαν γενικότερα».

Ορισμένοι αστρονόμοι έχουν στο παρελθόν ισχυριστεί ότι έχουν εντοπίσει ακόμα πιο μακρινά αντικείμενα, αλλά οι παρατηρήσεις τους δεν έχουν επιβεβαιωθεί ακόμα. Οι επιστήμονες προσδοκούν να αποκτήσουν έτσι μια καλύτερη εικόνα για το πρώιμο σύμπαν, κάτι που όμως απαιτεί περισσότερες ανακαλύψεις τόσο μακρινών αντικειμένων στο μέλλον.

Μέχρι στιγμής μόνο τρεις παρατηρήσεις (συμπεριλαμβανομένης αυτής της πιο πρόσφατης) προέρχονται από τη μακρινή εποχή που το σύμπαν είχε ηλικία μέχρι 1 δισ. χρόνια. Αυτό οφείλεται εν μέρει στο ότι δεν σχηματίζονταν άστρα με ταχύ ρυθμό στο πρώιμο σύμπαν και συνεπώς δεν εκρήγνυνταν συχνά για να δημιουργήσουν ακτίνες γάμμα. Από την άλλη, μόλις πρόσφατα άρχισαν να λειτουργούν πολύ ευαίσθητοι ανιχνευτές υπέρυθρης ακτινοβολίας για τόσο μακρινές αποστάσεις.

kathimerini.gr με πληροφορίες ΑΠΕ-ΜΠΕ

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8056 Registration date : 10/07/2008

30-04-09

Δεν εξαφανίστηκαν μαζικά οι δεινόσαυροι

Εφημερίδα "Καθημερινή" : Αρχείο επιστημονικών άρθρων 2oo9 30-04-09_277333_1

Η πρόσκρουση στη Γη ενός μεγάλου αστεροειδούς πριν από περίπου 65 εκατ. χρόνια, η οποία οδήγησε στη μαζική εξαφάνιση των δεινοσαύρων -σύμφωνα με την κυρίαρχη θεωρία για αυτό το μεγάλο αίνιγμα- τελικά άφησε πίσω της επιζώντες, σύμφωνα με νέα επιστημονικά στοιχεία.

Μια νέα επιστημονική έρευνα, με βάση καινούρια απολιθώματα, συμπέρανε ότι ορισμένοι δεινόσαυροι έζησαν μέχρι και μισό εκατομμύριο χρόνια μετά την πρόσκρουση, σε απομονωμένες τοποθεσίες του Νέου Μεξικού και του Κολοράντο στις ΗΠΑ.

Η ανακάλυψη έγινε από Αμερικανούς ερευνητές, με επικεφαλής τον Τζιμ Φάσετ της Αμερικανικής Γεωλογικής Υπηρεσίας, και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό παλαιοντολογίας «Palaentologia Electronica», σύμφωνα με την ηλεκτρονική υπηρεσία Live Science.

Η θεωρία, ότι η πτώση αστεροειδούς εξαφάνισε σχεδόν άμεσα τους δεινόσαυρους, έχει δεχτεί αρκετή κριτική τα τελευταία χρόνια. Πολλοί επιστήμονες υποπτεύονται ότι και άλλοι παράγοντες έπαιξαν παράλληλα σημαντικό ρόλο, από τις ηφαιστειακές εκρήξεις μέχρι την αλλαγή του κλίματος. Σε κάθε περίπτωση, περίπου το 70% της ζωής πάνω στη Γη καταστράφηκε και σχεδόν σίγουρα η πτώση ενός ουρανίου σώματος έπαιξε καθοριστικό ρόλο.

Μελετώντας νέα απολιθώματα και τη χημική σύνθεσή τους, σε συνδυασμό με την ηλικία των βράχων όπου βρέθηκαν τα οστά, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι μερικοί δεινόσαυροι επέζησαν από την καταστροφή για ένα σημαντικό χρονικό διάστημα. Αναμένεται ότι αρκετοί παλαιοντολόγοι θα αντιμετωπίσουν με σκεπτικισμό τη νέα έρευνα.

Η μεγάλη δυσκολία είναι να αποδειχτεί, πέραν κάθε αμφιβολίας, ότι τα απολιθώματα που βρέθηκαν, όντως χρονολογούνται από την εποχή μετά και όχι πριν από την πρόσκρουση του αστεροειδούς. Ορισμένες φορές, σύμφωνα με άλλους επιστήμονες, τα απολιθωμένα οστά μπορεί να παρασυρθούν από ποτάμια ή άλλα φυσικές διαδικασίες και να καταλήξουν να ενσωματωθούν σε νεότερης ηλικίας πετρώματα, οδηγώντας έτσι σε παραπλανητικά συμπεράσματα για την πραγματική τους ηλικία. Ο Φάσετ και οι συνεργάτες του πάντως επιμένουν ότι, μετά από διάφορες μελέτες, απέκλεισαν αυτή την πιθανότητα.

Από την άλλη, ακόμα κι αν όντως επαληθευτεί η νέα έρευνα, τίθεται το ζήτημα του αριθμού των δεινοσαύρων που επιβίωσαν. Πιθανότατα ήσαν λίγοι και διασκορπισμένοι σε διάφορα μέρη, πολύ λιγότεροι από ό,τι πριν από την πρόσκρουση.

kathimerini.gr

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8056 Registration date : 10/07/2008

30-04-09

Μαύρες τρύπες κυκλοφορούν στο γαλαξία

Εφημερίδα "Καθημερινή" : Αρχείο επιστημονικών άρθρων 2oo9 30-04-09_277367_1

Aστρονόμοι υποστηρίζουν πως πιθανότατα εκατοντάδες, μεσαίου μεγέθους, μαύρες τρύπες δεν βρίσκονται ακίνητες στο κέντρο των γαλαξιών, όπως νόμιζαν ως τώρα, αλλά κυκλοφορούν στο δικό μας γαλαξία και καταβροχθίζουν τα πάντα στο πέρασμά τους. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, η κοντινότερη στη Γη τέτοια περιφερόμενη μαύρη τρύπα βρίσκεται χιλιάδες έτη φωτός μακριά.

Σύμφωνα με τη νέα επιστημονική μελέτη, αυτές οι «αδέσποτες» μαύρες τρύπες έχουν μείνει «ορφανές» από τότε που ο γαλαξίας μας «κατάπιε» ένα σωρό άλλους μικρότερους γαλαξίες στο πέρασμα των δισεκατομμυρίων ετών της ύπαρξής του. Οι αστρονόμοι έχουν πλέον πειστεί ότι κάθε ένας από τους δισεκατομμύρια γαλαξίες στο σύμπαν διαθέτει μια υπερμεγέθη μαύρη τρύπα στο κέντρο του. Ακόμα πιστεύουν ότι όταν οι γαλαξίες συγκρούονται - κάτι που συμβαίνει συχνά- οι κεντρικές μαύρες τρύπες τους συγχωνεύονται.

Σύμφωνα με μια άλλη σχετική θεωρία (η οποία όμως υστερεί σε εμπειρικές παρατηρήσεις που να την επιβεβαιώνουν), οι γαλαξίες, όπως ο δικός μας, μεγαλώνουν απορροφώντας μικρότερους γαλαξίες, όπως το Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από το γαλαξία μας. Τώρα, δύο αστροφυσικοί από το Κέντρο Αστροφυσικής Χάρβαρντ-Σμιθσόνιαν των ΗΠΑ, ο Ράιαν Ο΄Λίρι και ο Αμπραχαμ Λεμπ, υποστηρίζουν, χρησιμοποιώντας προσομοιώσεις σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές, ότι μερικές φορές η κεντρική μαύρη τρύπα ενός μικρού γαλαξία, ο οποίος απορροφάται από έναν μεγαλύτερο, παραμένουν ανεξάρτητες και δεν συγχωνεύονται με την μαύρη τρύπα στο κέντρο του μεγαλύτερου γαλαξία μετά τη διαγαλαξιακή σύγκρουση.

Όπως εκτιμούν, η βαρυτική αλληλεπίδραση ανάμεσα σε μια υπερμεγέθη μαύρη τρύπα και σε μια μικρότερη μπορεί ορισμένες φορές να σπρώξει τη δεύτερη μαύρη τρύπα μακριά από το γαλαξιακό της κέντρο. Αυτή η «αποδιωγμένη» μαύρη τρύπα εκτιμάται ότι δεν κινείται αρκετά γρήγορα για να ξεφύγει εντελώς από τη βαρύτητα του νέου μεγαλύτερου γαλαξία που στο μεταξύ θα έχει σχηματιστεί, γι' αυτό θα βρίσκεται κάπου στην περιφέρειά του. Θα κινείται όμως αρκετά πιο γρήγορα από τα γύρω της άστρα, κάτι που μπορεί να την κάνει ανιχνεύσιμη μελλοντικά.

Οι δύο επιστήμονες υπολογίζουν, όπως αναφέρουν σε εργασία τους στο επόμενο τεύχος του αστρονομικού περιοδικού «Monthly Notice» της βρετανικής Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρίας, ότι μπορεί να υπάρχουν εκατοντάδες τέτοιες περιπλανώμενες μαύρες τρύπες στην περιφέρεια του γαλαξία μας (η κάθε μια με μάζα 1.000 - 100.000 ήλιων), που αποτελούν απομεινάρια του μακρινού και ταραγμένου παρελθόντος του γαλαξία μας.

Οι μαύρες τρύπες είναι αόρατες, αλλά μπορούν να γίνουν αντιληπτές από την ύλη που «καταβροχθίζουν» γύρω τους. Μια άλλη νέα επιστημονική έρευνα διαπίστωσε ότι η ύλη και η ενέργεια εξαφανίζονται χωρίς ίχνος στο κέντρο του δικού μας γαλαξία, παρέχοντας την καλύτερη μέχρι τώρα ένδειξη ότι μια μαύρη τρύπα βρίσκεται όντως εκεί.

Η απορρόφηση της ύλης από μια μαύρη τρύπα είναι ταξίδι χωρίς επιστροφή. Μόλις η ύλη διασχίσει τις παρυφές της τρύπας, τον λεγόμενο «ορίζοντα γεγονότων», δεν μπορεί ξανά να δραπετεύσει. Η νέα μελέτη, από το Καναδικό Ινστιτούτο Θεωρητικής Αστροφυσικής, με επικεφαλής τον Άβερι Μπρόντερικ, μελέτησε στοιχεία υπέρυθρων και ραδιο-παρατηρήσεων από το κέντρο του γαλαξία μας και βρήκε τις ισχυρότερες μέχρι ενδείξεις ότι όντως υπάρχει ένας ορίζοντας γεγονότων εκεί, άρα και μια μαύρη τρύπα που απορροφά συνεχώς ύλη και ενέργεια.

Άλλοι επιστήμονες πάντως σχολίασαν ότι παρά τα νέα στοιχεία, ακόμα δεν είναι δυνατό να ισχυριστούν οι επιστήμονες ότι όντως αποδείχτηκε η ύπαρξη μιας μαύρης τρύπας στο γαλαξιακό κέντρο πέραν κάθε αμφιβολίας. Μια εναλλακτική περίπτωση θα ήταν, αντί για μαύρη τρύπα, όπως δήλωσε ο Μίτσελ Μπέγκελμαν του πανεπιστημίου του Κολοράντο-Μπούλντερ, σύμφωνα με το New Scientist, η ύπαρξη μιας «σκουλικότρυπας» που συνδέει μια περιοχή του σύμπαντος με μια άλλη και η οποία συλλέγει ύλη και ενέργεια από το κέντρο του γαλαξία μας για να τη μεταφέρει κάπου αλλού.

kathimerini.gr με πληροφορίες ΑΠΕ-ΜΠΕ

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8056 Registration date : 10/07/2008

04-05-09

Νέες παρατηρήσεις γαλαξιών αμφισβητούν το Νεύτωνα

Εφημερίδα "Καθημερινή" : Αρχείο επιστημονικών άρθρων 2oo9 04-05-09_277657_31

Επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η κατανομή των νάνων γαλαξιών, που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από το δικό μας γαλαξία, δεν είναι αυτή που θα έπρεπε να είναι με βάση την κυρίαρχη θεωρία.

Η υψηλή ταχύτητα των άστρων και η παρουσία «σκοτεινής» ύλης στους γαλαξίες-δορυφόρους που περιφέρονται γύρω από το δικό μας γαλαξία, αποτελεί άμεση πρόκληση για την κυρίαρχη εδώ και αιώνες νευτώνεια θεωρία της βαρύτητας, το θεμέλιο λίθο της φυσικής και της κοσμολογίας. Αυτό τουλάχιστον ισχυρίζεται μια ομάδα φυσικών από τη Γερμανία, την Αυστρία και την Αυστραλία, με επικεφαλής τον καθηγητή Πάβελ Κρούπα του Ινστιτούτου Αστρονομίας Αργκελάντερ του πανεπιστημίου της Βόννης, οι οποίοι παρουσίασαν δύο νέες μελέτες στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Αστρονομίας και Επιστήμης του Διαστήματος στη Βρετανία.

Ο Κρούπα, μαζί με επιστήμονες από το πανεπιστήμιο της Βιέννης και το Αυστραλιανό Εθνικό Πανεπιστήμιο της Καμπέρας, μελέτησε τους μικρούς νάνους γαλαξίες που βρίσκονται σε τροχιά πέριξ του δικού μας γαλαξία. Μερικοί από αυτούς περιέχουν μόνο λίγες χιλιάδες άστρα κι έτσι είναι αχνοί και δυσδιάκριτοι. Τα κυρίαρχα κοσμολογικά μοντέλα προβλέπουν την παρουσία εκατοντάδων από αυτούς τους μικρούς δορυφορικούς γαλαξίες γύρω από τους μεγαλύτερους γαλαξίες, όμως μέχρι τώρα μόνο 30 έχουν παρατηρηθεί γύρω από το δικό μας.

Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η κατανομή αυτών των νάνων γαλαξιών δεν είναι αυτή που θα έπρεπε να είναι με βάση την κυρίαρχη θεωρία. «Κάτι παράξενο συμβαίνει με την κατανομή τους», δήλωσε ο Κρούπα, σύμφωνα με την ηλεκτρονική υπηρεσία Science Daily. «Θα έπρεπε να είναι ομοιόμορφα κατανεμημένοι γύρω από το δικό μας γαλαξία, αλλά αυτό δεν συμβαίνει, όπως διαπιστώσαμε». Οι αστρονόμοι παρατήρησαν ότι οι 11 φωτεινότεροι γαλαξίες βρίσκονται όλοι συγκεντρωμένοι στο ίδιο επίπεδο σε σχήμα δίσκου και περιφέρονται με την ίδια κατεύθυνση γύρω από το γαλαξία μας, με τον ίδιο τρόπο που οι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος περιφέρονται γύρω από τον ήλιο.

Ο Κρούπα και οι συνάδελφοί του πιστεύουν ότι αυτό μπορεί να εξηγηθεί μόνο αν οι σημερινοί δορυφόροι-γαλαξίες δημιουργήθηκαν από αρχαίες συγκρούσεις μεταξύ νεαρών γαλαξιών. Τα απομεινάρια αυτών των συγκρούσεων σχημάτισαν τους γαλαξίες-νάνους. Όμως αυτή η ερμηνεία οδηγεί σε ένα παράδοξο. Κατά τους υπολογισμούς των επιστημόνων, οι γαλαξίες-νάνοι δεν μπορούν να περιέχουν καθόλου σκοτεινή ύλη αν δημιουργήθηκαν με τον παραπάνω τρόπο, όμως αυτή η εκτίμηση έρχεται σε σύγκρουση με τις άλλες παρατηρήσεις σχετικά με την κίνησή τους. Όπως λένε, αν η σκοτεινή ύλη δεν είναι παρούσα σε αυτούς, όπως φαίνεται, τότε αυτό σημαίνει ότι τα άστρα των γαλαξιών-νάνων κινούνται πολύ ταχύτερα από ό,τι προβλέπει η θεωρία βαρύτητας του Νεύτωνα.

Σύμφωνα με τον δρα Μάνουελ Μετζ, του γερμανικού Ζentrum fuer Luft and Raumfahrt, «η μόνη λύση είναι να απορριφθεί η θεωρία του Νεύτωνα. Αν ζούμε σε ένα σύμπαν όπου ισχύει ένας τροποποιημένος νόμος της βαρύτητας, τότε οι παρατηρήσεις μας μπορούν να εξηγηθούν χωρίς την ανάγκη παρουσίας της σκοτεινής ύλης».

Οι συγκεκριμένοι επιστήμονες ανήκουν σε μια αυξανόμενη ομάδα επιστημόνων σε όλο τον κόσμο που πιστεύουν ότι μερικές από τις θεμελιώδεις αρχές της φυσικής έχουν κατανοηθεί λάθος.

Αν έχουν δίκιο, δεν θα είναι η πρώτη φορά που η νευτώνεια θεωρία της βαρύτητας θα υποστεί τροποποίηση, αφού αυτό ακριβώς συνέβη στον 20ό αιώνα, όταν από τη μια ο Αϊνστάιν παρουσίασε τις θεωρίες της Ειδικής και της Γενικής Σχετικότητας και, αφετέρου, η κβαντομηχανική αναπτύχθηκε για να ερμηνεύσει τη φυσική στην κλίμακα των υποατομικών σωματιδίων.

Οι δύο μελέτες πρόκειται να δημοσιευθούν στο περιοδικό αστροφυσικής «Astrophysical Journal» και στο περιοδικό «Monthly Notices» της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας της Βρετανίας.

kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ - ΜΠΕ

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8056 Registration date : 10/07/2008

04-05-09

Μυστικά αποκαλύπτουν αρχαίοι ιαπωνικοί χάρτες στο Google Earth

Εφημερίδα "Καθημερινή" : Αρχείο επιστημονικών άρθρων 2oo9 04-05-09_277738_21

Εφημερίδα "Καθημερινή" : Αρχείο επιστημονικών άρθρων 2oo9 04-05-09_277738_21

Οταν η δημοφιλής γεωγραφική εφαρμογή Google Earth ενέταξε ιστορικούς χάρτες της Ιαπωνίας στη διαδικτυακή συλλογή της τον περασμένο χρόνο, ο κολοσσός των ιντερνετικών αναζητήσεων δεν περίμενε αντιδράσεις. Φωτογραφίες τωμ σπάνιας τέχνης ξυλογραφιών κυκλοφορούσαν άλλωστε εδώ και χρόνια, είχαν δημοσιευθεί σε άλλη ιστοσελίδα, ενώ η Google δεν αντιμετώπισε κανένα πρόβλημα, όταν είχε «ανεβάσει» ιστορικό χάρτη του Τόκιο το 2006.

Η Google, όμως, δεν είχε υπολογίσει σωστά τις αντιδράσεις στη σύγχρονη ιαπωνική κοινωνία. Η εταιρία αντιμετωπίζει τώρα έρευνα από το υπουργείο Δικαιοσύνης και οργισμένες κατηγορίες διάκρισης, καθώς οι ιστορικοί χάρτες που επέλεξε η Google Earth απεικονίζουν την αρχιτεκτονική διάταξη παλιών κοινοτήτων Ιαπώνων χαμηλής κάστας.

Οι χάρτες χρονολογούνται από τη φεουδαρχική εποχή, όταν στην Ιαπωνία κυριαρχούσαν οι ηγεμόνες σογκούν, που επέβαλαν αυστηρό κοινωνικό σύστημα, βασισμένο σε κάστες. Στην τελευταία κλίμακα της κοινωνικής ιεραρχίας βρίσκονταν οι «μπουρακουμίν», οι Ιάπωνες που πραγματοποιούσαν τις χαλεπές εργασίες, όπως εκείνες της βυρσοδεψίας, της ταφής των νεκρών και της σφαγής των ζώων. Αν και οι κάστες έχουν καταργηθεί εδώ και αιώνες στην Ιαπωνία και τα παλιά χωριά «μπουράκου» έχουν ενσωματωθεί πλέον στον αστικό ιστό των ιαπωνικών πόλεων, οι απόγονοι των μπουράκου αριθμούν σήμερα 3 εκατομμύρια, στη χώρα των 127 εκατομμυρίων κατοίκων.

Οι απόγονοι των μπουράκου αντιμετωπίζουν ακόμη κοινωνικές διακρίσεις, ενώ ακόμη κι αν μετοικίσουν από τις παραδοσιακές τους κοινότητες, το στίγμα παραμένει καθώς πολλοί είναι εκείνοι οι εργοδότες στην Ιαπωνία που ερευνούν εξονυχιστικά το οικογενειακό παρελθόν των υπαλλήλων τους, ανακαλύπτοντας τις ρίζες των μπουράκου. Η αξία της γης στις παλιές συνοικίες των μπουράκου είναι χαμηλότερη από εκείνη άλλων σημείων.

Την ιστορική λήθη έρχεται να ταράξει τώρα η Google Earth, που με τη δημοσίευση των χαρτών υπενθύμισε στους Ιάπωνες πού βρίσκονταν οι συνοικίες των μπουράκου. Σε έναν από τους χάρτες, η περιοχή κατοικίας των μπουράκου σηματοδοτείται με ακρίβεια, χάρη σε κόκκινο ιδεόγραμμα που σημαίνει «βρώμικη μάζα». Ερωτηθείσα για τις επιπτώσεις της πρωτοβουλίας της, η Google απήντησε ότι «δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων και δεν έχει καμία πρόθεση να τα παραβιάσει». Ο εκπρόσωπος της εταιρίας στην Ιαπωνία, Γιοσίτο Καμπαγιάσι, επισημαίνει ότι η εταιρία δεν είναι ιδιοκτήτρια των εν λόγω χαρτών, τους οποίους προσφέρει απλά στους χρήστες.

Υστερα από επίσημη διαμαρτυρία συλλόγου απογόνων μπουράκου προς το υπουργείο Δικαιοσύνης της Ιαπωνίας, η Google Earth έσβησε από τους αρχαίους χάρτες κάθε αναφορά στα χωριά των μπουράκου στις αρχές Απριλίου. Πολλοί, όμως, θεώρησαν ότι η ταχύτητα αντίδρασης της Google και η απόφασή της να μην δώσει εξηγήσεις για την αφαίρεση των χαρτών. «Η αφαίρεση δεν μας ικανοποίησε. Είναι σαν να λέμε ότι οι άνθρωποι αυτοί δεν υπήρξαν ποτέ», λέει ο Τακάσι Ουκίνο, εκπρόσωπος της Λίγκας για την Απελευθέρωση των Μπουράκου.

Η Google, όμως, έχει προκαλέσει και παλαιότερα εξαιτίας παραβιάσεων του ιδιωτικού βίου, για τις οποίες κατηγορήθηκε. Επικρίσεις δέχθηκε έτσι η Google για το λογισμικό της, Google Street View, το οποίο έδινε τη δυνατότητα στους χρήστες να παρακολουθούν τα τεκταινόμενα σε δρόμους ή ακόμη και μέσα σε διαμερίσματα, ενώ σε ξεχωριστή προσφυγή, η εταιρία είχε αναγκασθεί να «κατεβάσει» οπτικοακουστικό υλικό από τη δημοφιλή ιστοσελίδα YouTube, ύστερα από καταγγελίες παραβίασης πνευματικής ιδιοκτησίας από ιαπωνικές δισκογραφικές εταιρίες.

Οι μεσαιωνικοί χάρτες στο επίκεντρο της πρόσφατης αντιπαράθεσης ανήκουν στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϊ και αποτελούν τμήμα μεγάλης συλλογής ιστορικών χαρτών, την οποία η Google φιλοδοξεί να «ανεβάσει» ολόκληρη στο Ίντερνετ.

kathimerini.gr με πληροφορίες από Associated Press

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8056 Registration date : 10/07/2008

05-05-09

Νέα θεωρία για τον αφανισμό των ειδών

Εφημερίδα "Καθημερινή" : Αρχείο επιστημονικών άρθρων 2oo9 05-05-09_277821_1

Η μεγαλύτερη μαζική εξαφάνιση έμβιων οργανισμών στην ιστορία του πλανήτη μας, που συνέβη μεταξύ της Πέρμιας και της Τριασικής Περιόδου, πριν περίπου 250 εκατ. χρόνια, όταν αφανίστηκαν το 90% των ζώων και των φυτών, είναι πιθανό να προκλήθηκε από την ύπαρξη γιγάντιων λιμνών αλατιού, που απελευθέρωσαν στην ατμόσφαιρα μεγάλες ποσότητες αλογονούχων αερίων, τα οποία μετέβαλαν την ατμοσφαιρική σύνθεση τόσο δραματικά, που η ζωή δεν μπορούσε πια να συνεχιστεί όπως πριν.

Μέχρι τώρα οι επιστήμονες είχαν υποθέσει ότι για τη μαζική καταστροφή ευθύνονταν ηφαιστειακές εκρήξεις, πτώσεις αστεροειδών κ.α. Η νέα θεωρία διατυπώθηκε από διεθνή ομάδα ερευνητών από την Ρωσία, την Αυστρία, τη Ν.Αφρική και τη Γερμανία, και δημοσιεύεται στα «Πρακτικά» της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών (Doklady Earth Sciences).

Η νέα θεωρία βασίζεται σε μελέτη των τρεχουσών βιοχημικών και ατμοσφαιρικών διεργασιών και προειδοποιεί ότι θα υπάρξει σταδιακή αύξηση των εκτάσεων ερήμου και λιμνών άλατος στη Γη, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, με συνέπεια να ενταθούν μελλοντικά οι επιπτώσεις των αλογονούχων αερίων, όπως είχε συμβεί και στο παρελθόν.

Η αφετηρία για τη νέα θεωρία ήταν η ανακάλυψη στο νότο της Ρωσίας και στη Ν.Αφρική ότι οι μικροβιακές διεργασίες στις σημερινές λίμνες άλατος με φυσικό τρόπο παράγουν και απελευθερώνουν άκρως ευμετάβλητους αλογονάνθρακες, όπως χλωροφόρμιο, τριχλωροαιθυλένιο και τετραχλωροαιθυλένιο. Οι επιστήμονες μετέφεραν αυτή τη διαδικασία στην λεγόμενη Θάλασσα Ζεχστάιν, η οποία, πριν περίπου 250 εκατ. χρόνια, βρισκόταν στη σημερινή κεντρική Ευρώπη και κατελάμβανε μια έκταση όση η Γαλλία σήμερα. Η περιοχή αυτή ήταν μια τεράστια επίπεδη «θάλασσα» αλατιού, εκτεθειμένη στο ξηρό κλίμα της ερήμου και στην έντονη ηλιακή ακτινοβλία.

Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι μόνο από αυτή την περιοχή, στο τέλος της Πέρμιας Περιόδου, απελευθερωνόταν κάθε χρόνο μια τεράστια ποσότητα αλογονούχων αερίων, της τάξης τουλάχιστον του 1,3 εκατ. τόνου τριχλωροαιθυλενίου και άλλου τόσου τετραχλωροαιθυλενίου, καθώς και 1,1 εκατ. τόνου χλωροφορμίου. Οι ποσότητες αυτές είναι πενταπλάσιες από τις αντίστοιχες σημερινές ετήσιες παγκόσμιες βιομηχανικές εκπομπές των ίδιων αερίων (και για το χλωροφόρμιο 20πλάσιες).

Σύμφωνα με τη νέα θεωρία, οι εκπομπές αυτών των αερίων από τη Θάλασσα Ζεχστάιν και από τις άλλες τεράστιες λίμνες άλατος που υπήρχαν πριν 250 εκατ. χρόνια, πυροδότησαν μια πολύπλοκη αλυσίδα ατμοσφαιρικών και χημικών γεγονότων που κατέληξαν στη μεγαλύτερη καταστροφή του πλανήτη.

Οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα κινδύνου ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη και η συνεπαγόμενη κλιματική αλλαγή επιτείνουν την ερημοποίηση, αυξάνοντας έτσι τον αριθμό και τη συνολική επιφάνεια των λιμνών άλατος, πράγμα που σταδιακά μπορεί να οδηγήσει ξανά σε δραματική αύξηση των επικίνδυνων αλογονούχων αερίων στην ατμόσφαιρα, με τις ίδιες τοξικές παρενέργειές τους.

Οι ερευνητές δήλωσαν ότι ανοιχτό παραμένει γι’ αυτούς το ερώτημα αν η παραπάνω διαδικασία ήταν από μόνη της αρκετή για να οδηγήσει στη μαζική καταστροφή της Πέρμιας Περιόδου ή κατά πόσο συνδυάστηκε με άλλα καταστροφικά συμβάντα, όπως εκρήξεις ηφαιστείων ή προσκρούσεις αστεροειδών. Σε κάθε περίπτωση πάντως, όπως επισημαίνουν, οι επιστήμονες μέχρι σήμερα είχαν σοβαρά υποτιμήσει τις αρνητικές συνέπειες από την ερημοποίηση και την απελευθέρωση αερίων από τις λίμνες άλατος.

kathimerini.gr με πληροφορίες ΑΠΕ-ΜΠΕ

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8056 Registration date : 10/07/2008

06-05-09

Νέο είδος ανθρώπου τα «χόμπιτ»

Εφημερίδα "Καθημερινή" : Αρχείο επιστημονικών άρθρων 2oo9 06-05-09_278262_1

Τα απολιθώματα των μικροσκοπικών ανθρώπων που βρέθηκαν στο νησί Φλόρες της Ινδονησίας το 2003 φαίνεται να ανήκουν τελικά σε ένα νέο είδος, και όχι σε πυγμαίους με μικρότερους εγκεφάλους, αναφέρουν νέες μελέτες ερευνητών.

Η ανακάλυψη των συγκεκριμένων απολιθωμάτων έχουν προκαλέσει διαφωνίες μεταξύ ανθρωπολόγων στο παρελθόν, σχετικά με την καταγωγή του Homo Floresiensis, ή «χόμπιτ», όπως χαρακτηριστικά τους αποκαλούν οι επιστήμονες. Με ύψος που δε ξεπερνά το ένα μέτρο και βάρος περίπου τριάντα κιλά, οι μικροσκοπικοί, πρωτόγονοι κυνηγοί κατάγονται από τον Homo Erectus, ενώ η σωματική τους ανάπτυξη διεκόπηκε λόγω της φυσικής επιλογής με το πέρασμα χιλιετιών μέσω μιας διαδιακασίας γνωστής ως ενδημικός ή νησιωτικός νανισμός.

Κάποιοι αντικρούουν αυτή την υπόθεση της εξελικτικής σμίκρυνσης, που έχει παρατηρηθεί σε ζώα που αναπτύσσονται σε νησιωτικά περιβάλλοντα, λέγοντας ότι δεν μπορεί να εξηγήσει και τους δυσανάλογα μικρούς τους εγκεφάλους, που μετά βίας έφτανε το ένα τρίτο του σύγχρονου ανθρώπινου εγκεφάλου. Η μόνη εξήγηση που παρέχεται προς το παρόν, είναι ότι τα συγκεκριμένα απολιθώματα ανήκαν σε άτομα που υπέφεραν από γενετική διαταραχή που προκαλούσε ο ατελής θυρεοειδής.

Δύο νέες μελέτες που δημοσιεύτηκαν στη βρετανική επιστημονική έκδοση Nature, παρουσιάζουν εκτεταμένες αναλύσεις σχετικά με την υπόθεση, εγείροντας ταυτόχρονα νέα ερωτήματα που σίγουρα θα προκαλέσουν νέες αντιθέσεις. Μία ομάδα επιστημόνων από το πανεπιστήμιο Stony Brook στη Νέα Υόρκη, υπό την καθοδήγηση του Γουίλιαμ Γιούνγκερς, αντιμετώπισε το ζήτημα αναλύοντας το πόδι του Homo Florensiensis, που από κάποιες πλευρές είναι πολύ κοντά στο ανθρώπινο.

Σύμφωνα με τις αναλύσεις που πραγματοποίησαν οι επιστήμονες, διαπίστωσαν ότι το μεγάλο δάχτυλο του ποδιού είναι ευθυγραμμισμένο με τα υπόλοιπα, ενώ οι κλειδώσεις επέτρεπαν την έκταση των δαχτύλων καθώς το βάρος του σώματος πέφτει στο πόδι, ιδιότητες που δε συναντώνται στους μεγάλους πιθήκους. Από άλλες απόψεις ωστόσο, ήταν χαρακτηριστικά πρωτόγονο, χαρακτηριστικά μακρύ, μεγάλα και καμπυλωτά δάχτυλα και δομή που παραπέμπει περισσότερο σε πόδι χιμπατζή.

Πρόσφατες αρχαιολογικές έρευνες στην Κένυα έδειξαν ότι το σύγχρονο ανθρώπινο πέλμα αναπτύχθηκε πριν από 1,5 δισεκατομμύρια χρόνια, κατά πάσα πιθανότητα στον Homo Erectus. Αυτό σημαίνει ότι οι κάτοικοι του νησιού Φλόρες θα πρέπει να αποκόπηκαν από την ανθρώπινη εξέλιξη νωρίτερα, και ότι πρόγονός τους δεν ήταν ο Homo Erectus, αλλά κάποιο άλλο πρωτόγονο ανθρωποειδές του οποίου η εξάπλωση τη νοτιοανατολική Ασία δεν έχει ακόμη καταγραφεί, καταλήγουν οι ερευνητές.

Άλλες μελέτες, που δημοσιεύτηκαν στη διαδικτυακή έκδοση της Journal of Human Evolution, επιβεβαιώνουν τη θεωρία αυτή μελετώντας άλλα σημεία του σώματος, καταλήγοντας ότι πρόκειται για νέο, ξεχωριστό είδος. Καμία όμως δε μπορεί να εξηγήσει επαρκώς τους δυσανάλογα μικρούς εγκεφάλους των απολιθωμάτων.

Την απάντηση σε αυτό το ζήτημα έρχονται να δώσουν οι ιπποπόταμοι. Οι Έλενορ Γουέστον και Άντριαν Λίστερ του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου συνέκριναν απολιθώματα διαφόρων ειδών αρχαίων ιπποπόταμων που βρέθηκαν στη Μαδαγασκάρη με προγόνους τους από την ηπειρωτική Αφρική. Διαπίστωσαν ότι ο νησιωτικός νανισμός, που προκλήθηκε από την ανάγκη προσαρμογής σε νησιωτικό περιβάλλον, είχε ως αποτέλεσμα τη σμίκρυνση του εγκεφάλου τους σε δυσανάλογο, με το υπόλοιπο σώμα, ποσοστό. «Όποια κα αν είναι η ερμηνεία για τον μικρό εγκέφαλο του Homo Florensiensis, τα στοιχεία δείχνουν ότι ο νησιωτικός νανισμός πρέπει να έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη του», καταλήγουν οι δύο επιστήμονες.

Αν και οι νέες μελέτες φαίνεται να απαντούν κάποια από τα ερωτήματα, ταυτόχρονα εγείρουν καινούργια που θα προκαλέσουν νέες συζητήσεις, σχολίασε σχετικά ο Ντάνιελ Λίμπερμαν, καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ.

kathimerini.gr με πληροφορίες από Γαλλικό Πρακτορείο

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8056 Registration date : 10/07/2008

06-05-09

Πλαστή η προτομή της Νεφερτίτης

Εφημερίδα "Καθημερινή" : Αρχείο επιστημονικών άρθρων 2oo9 06-05-09_278213_1

Η διάσημη προτομή της Νεφερτίτης, που φιλοξενείται στο Βερολίνο, είναι μία «πλαστογραφία» που κατασκευάστηκε το 1912 ως πρότυπο για μελέτες πάνω στην πολυχρωμία, υποστηρίζει σε έργο του, που μόλις δημοσίευσε, ο γνωστός ιστορικός Τέχνης Ανρί Στιερλέν.

«Συσσωρεύονται οι ενδείξεις» που συνηγορούν πως είναι «αδύνατον» η προτομή της βασίλισσας της Αιγύπτου να έχει φιλοτεχνηθεί πριν από 3.400 χρόνια, τόνισε ο ελβετός ιστορικός Τέχνης, ο οποίος δημοσίευσε το πόνημα «Η προτομή της Νεφερτίτης, μια απάτη της Αιγυπτιολογίας;» από τις εκδόσεις Infolio.

Σύμφωνα με τον Στιερλέν, συγγραφέα μίας πλειάδας έργων για την Αίγυπτο, τη Μέση Ανατολή και τον αρχαίο ισλαμικό κόσμο, η προτομή κατασκευάστηκε στο ίδιο το σκάμμα της ανασκαφής το 1912 από έναν καλλιτέχνη, ονόματι Γκέρχαρντ Μαρκς, με την προτροπή του υπεύθυνου γερμανού αρχαιολόγου Λούντβιχ Μπόρχαρντ. Ο αρχαιολόγος επιθυμούσε να φιλοτεχνηθεί μία προσωπογραφία της βασίλισσας, της οποίας διαθέτουμε πλείστες εικόνες, στην οποία θα φορά την τιάρα, για την οποία γνωρίζαμε πώς ήταν, χρησιμοποιώντας αρχαίες μπογιές, που ανακαλύφθηκαν στην ανασκαφή, κάνοντας πειράματα για την πολυχρωμία, τονίζει.

Όταν στις 6 Δεκεμβρίου 1912 επισκέφθηκε το σκάμμα ο πρίγκιπας της Γερμανίας, ανακάλυψε την προτομή, που θεωρήθηκε τότε αυθεντική και αποτέλεσε αντικείμενο ιδιαίτερου θαυμασμού από όλους. Ο αρχαιολόγος τότε δεν είχε «το θάρρος να γελοιοποιήσει» τους υψηλούς φιλοξενούμενούς του, τονίζει ο ιστορικός.

«Δεν τοποθετούμε ποτέ στις προθήκες μας έργα αμφίβολης καταγωγής για τους περίπου 700.000 επισκέπτες που δεχόμαστε κάθε χρόνο», ήταν η αντίδραση του διευθυντή του Αιγυπτιακού Μουσείου του Βερολίνου Ντίτριχ Βίλντουνγκ, που είναι υπεύθυνος για την προτομή, εν αναμονή της «μετακόμισής» της τον Οκτώβριο στο Νόιες Μουζέουμ της πόλης. «Μία τομογραφία, οι αναλύσεις των υλικών και μία πλήρης τεκμηρίωση με έγγραφα για την ιστορία της τεκμαίρουν την αυθεντικότητά της », τονίζει ο ίδιος.

kathimerini.gr με πληροφορίες ΑΠΕ-ΜΠΕ

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8056 Registration date : 10/07/2008

11-05-09

Έτοιμο για απογείωση το Ατλάντις

Εφημερίδα "Καθημερινή" : Αρχείο επιστημονικών άρθρων 2oo9 11-05-09_278901_1

Το διαστημικό λεωφορείο Ατλάντις είναι έτοιμο για το τελευταίο του ταξίδι προς το τηλεσκόπιο Hubble, σε μια αποστολή ιδιαίτερων απαιτήσεων. Η προγραμματισμένη ώρα απογείωσης, εφόσον όλα πάνε καλά και οι καιρικές συνθήκες δεν αλλάξουν, είναι στις τέσσερις ώρα Ελλάδος.

Η αποστολή, διάρκειας έντεκα ημερών, θα πραγματοποιήσει τις τελευταίες εργασίες συντήρησης στο τηλεσκόπιο πριν την προγραμματισμένη απόσυρση του στόλου των διαστημικών λεωφορείων. Μετά τις εργασίες, το Hubble θα επεκτείνει τη διάρκεια ζωής του κατά πέντε τουλάχιστον χρόνια.

Οι εργασίες θα ολοκληρωθούν σε πέντε διαστημικούς περιπάτους, διάρκειας έως επτά ώρες ο καθένας. Το πλήρωμα του Ατλάντις θα αντικαταστήσει τα έξι γυροσκόπιο του τηλεσκοπίου, τις μπαταρίες, ενώ θα αναβαθμίσει τα όργανα παρατήρησης.

Το Hubble βρίσκεται σε τροχιά από το 1990 και θεωρείται, όχι άδικα, το σημαντικότερο επιστημονικό εργαλείο στην ιστορία της αστρονομίας. Με τη χρήση πανίσχυρων οργάνων, έχει προσφέρει ασύγκριτη γνώση σχετικά με τις καταβολές και την εξέλιξη του σύμπαντος.

Οι ειδικοί της NASA πάντως προειδοποιούν ότι η αποστολή του Ατλάντις εμπεριέχει σημαντικούς κινδύνους. «Θα είναι η πιο απαιτητική αποστολή που έχουν αναλάβει οι αστροναύτες από άποψη φόρτου εργασίας», εξήγησε ο Πρέστον Μπέρτς, διοικητής της αποστολής. Η τροχιά του Hubble είναι σε διπλάσιο ύψος από αυτή του ISS, που σημαίνει ότι το Ατλάντις θα είναι περισσότερο εκτεθειμένο σε μικρομετεωρίτες και διαστημικά σκουπίδια σε σχέση με ένα ταξίδι προς τον Διαστημικό Σταθμό.

Αξιωματούχοι της NASA ελπίζουν ότι Hubble θα είναι σε θέση να λειτουργεί μέχρι το 2014, όταν και θα αντικατασταθεί από το Διαστημικό Τηλεσκόπιο James Webb, το νέο τελευταίας τεχνολογίας τηλεσκόπιο της NASA.

Τα νέα όργανα του Hubble θα επεκτείνουν τις δυνατότητες παρατήρησης αφού το τηλεσκόπιο θα μπορεί πλέον να μελετά, εκτός από άστρα, πλανήτες και γαλαξίες, βασικά στοιχεία που βρίσκονται στο Διάστημα, όπως άνθρακας και σίδηρος. Επίσης, τα νέα όργανα θα επιτρέψουν στο Hubble να κοιτάξει ακόμη πιο πίσω στο χρόνο, πολλά δισεκατομμύρια χρόνια πριν σε σχέση με σήμερα.

kathimerini.gr με πληροφορίες από Γαλλικό Πρακτορείο

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8056 Registration date : 10/07/2008

11-05-09

Hubble, το διασημότερο επιστημονικό όργανο

Εφημερίδα "Καθημερινή" : Αρχείο επιστημονικών άρθρων 2oo9 11-05-09_278974_1

Το τηλεσκόπιο Hubble, προορισμός της αποστολής του διαστημικού λεωφορείου Ατλάντις, αποδείχτηκε ένα πολύτιμο επιστημονικό όργανο που έφερε την επανάσταση στον τρόπο που ο άνθρωπος βλέπει και κατανοεί το σύμπαν.

Το Hubble περιστρέφεται σε τροχιά γύρω από τη Γη σε ύψος 600 χιλιομέτρων από τις 25 Απριλίου 1990, ενώ έχει μεταδώσει περισσότερες από 750.000 φαντασμαγορικές φωτογραφίες από τις παρυφές του σύμπαντος, ανοίγοντας νέους δρόμους στην αστρονομία.

Η αρχή της λειτουργία του ωστόσο δεν υποσχόταν σε καμία περίπτωση αυτή την εξέλιξη, αφού τα τρία πρώτα χρόνια σε τροχιά το Hubble δεν ήταν καν λειτουργικό. Ο φακός του έπρεπε να διορθωθεί εξαιτίας σφάλματος στο σχήμα τους, μια επιχείρηση πολύ ευαίσθητη που πραγματοποιήθηκε το 1993, στην πρώτη αποστολή συντήρησης στο τηλεσκόπιο που εγκατέστησε διορθωτικο΄ςυ φακούς.

Από εκείνη τη στιγμή το Hubble έχει μεταδώσει φαντασμαγορικές εικόνες από σούπερνόβα, γιγάντιες εκρήξεις που σηματοδοτούν το θάνατο ενός άστρου, ενώ αποκάλυψε μυστηριώδεις μαύρες τρύπες στο κέντρο σχεδόν όλων των γαλαξιών.

Χάρη σε αυτές τις παρατηρήσεις, και τις εικόνες απαράμιλλης λεπτομέρειες σε σχέση με τα επίγεια τηλεσκόπια, οι αστρονόμοι μπόρεσαν να επιβεβαιώσουν τη διαστολή του σύμπαντος και να υπολογίσουν με μεγαλύτερη ακρίβεια την ηλικία του, που προσδιορίζουν στα 13,7 δισεκατομμύρια χρόνια. Η επέκταση του σύμπαντος είναι το αποτέλεσμα μιας άγνωστης δύναμης που αποκαλείται σκοτεινή ενέργεια, και η οποία αποτελεί τα τρία τέταρτα του σύμπαντος. Το υπόλοιπο αποτελείται από την ορατή ύλη κατά 5% και από τη λεγόμενη αντί-ύλη, σε ποσοστό 20%.

Μεταξύ των άλλων ανακαλύψεων του Hubble, περιλαμβάνεται ο εντοπισμός του πρώτου οργανικού μορίου στην ατμόσφαιρα ενός πλανήτη που περιστρέφεται γύρω από ένα άστρο, αλλά και το γεγονός ότι η διαδικασία σχηματισμού πλανητών και ηλιακών συστημάτων είναι σχετικά κοινή στον γαλαξία μας. Το Hubble έχει επίσης παρατηρήσει μικρούς πρώτο-γαλαξίες που εξέπεμπαν φως όταν το σύμπαν είχε ηλικία μικρότερη του ενός δισεκατομμυρίου ετών.

Τα δύο νέα όργανα που θα τοποθετηθούν στο τηλεσκόπιο από τους αστροναύτες του Ατλάντις θα του δώσουν τη δυνατότητα να δει ακόμη πιο μακριά στο παρελθόν, περίπου στα 500 εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη, σύμφωνα με τη NASA. «Αν τα καταφέρουμε, το Hubble θα είναι πιο ισχυρό από ποτέ και θα συνεχίσει να παράγει επιστημονική γνώση για τουλάχιστον πέντε ακόμη χρόνια, προτού αντικατασταθεί από τον διάδοχό του, το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb», ανέφερε ο διευθυντής ερευνητικών προγραμμάτων της NASA, Εντ Γουέιλερ.

Στην πιο κοντινή διαστημική γειτονιά μας, το Hubble εντόπισε μεγάλες αλλαγές στην κατεύθυνση των ανέμων στον Κρόνο, ενώ αποκάλυψε ότι ο Ποσειδώνας έχει εποχές. Το τηλεσκόπιο μελέτησε μυστηριώδεις λάμψεις στην επιφάνεια του Δία, ενώ πήρε λεπτομερείς, εντυπωσιακές φωτογραφίες του Άρη.

Η ατέλειωτη εικόνα των επιτευγμάτων του Hubble, το έχει καταστήσει το πιο δημοφιλές επιστημονικό όργανο. «Θεωρώ ότι αν ο μέσος Αμερικανός γνωρίζει μόνο ένα επιστημονικό πρόγραμμα, αυτό θα είναι το Hubble», σχολίασε ο Γουέιλερ.

kathimerini.gr με πληροφορίες από Γαλλικό Πρακτορείο

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8056 Registration date : 10/07/2008

12-05-09

Αρχαιολόγοι βρήκαν τα οστά βασιλιά των Μάγια

Εφημερίδα "Καθημερινή" : Αρχείο επιστημονικών άρθρων 2oo9 12-05-09_279091_1

Ερευνητές αρχαιολόγοι από την Ονδούρα πιστεύουν ότι ανακάλυψαν τα απομεινάρια ενός από τους πρώτους βασιλιάδες του πολιτισμού των Μάγια. Οι αρχαιολόγοι που εργάζονται στο Κοπάν, ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα πολιτισμού των Μάγια, θεωρούν ότι βρήκαν τα οστά ενός από τους 16 ανώτατες ηγεμόνες του αρχαίου πολιτισμού.

«Βρήκαμε ένα σκελετό σε τάφο στο ναό του Οροπεντόλα, που, σύμφωνα με τις έρευνες, ενδεχομένως ανήκει σε ηγέτη της δυναστείας των Μάγια» ανέφερε ο διευθυντής του Ινστιτούτου Ανθρωπολογίας και Ιστορίας της Ονδούρας, Ντάριο Εράκε.

Οι δυναστείες των Μάγια βρέθηκαν στην ακμή τους από το 426 έως το 820 μ.Χ. στο σύνολο σχεδόν της Κεντρικής Αμερικής και του νοτιοανατολικού Μεξικό. Ο Εράκε δήλωσε ότι τα οστά βρίσκονται σε κακή κατάσταση εξαιτίας της κατάρρευσης της οροφής του ναού, ωστόσο τα δόντια είναι σε πολύ καλή κατάσταση.

kathimerini.gr με πληροφορίες από Γαλλικό Πρακτορείο

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8056 Registration date : 10/07/2008

14-05-09

Τηλεσκόπια θα καταγράψουν το αρχέγονο φως

Εφημερίδα "Καθημερινή" : Αρχείο επιστημονικών άρθρων 2oo9 14-05-09_279599_31

Μια από τις σημαντικότερες αποστολές στην ευρωπαϊκή διαστημική ιστορία θα εκτοξευθεί από τη Γαλλική Γουϊάνα. Δύο πρωτοποριακά τηλεσκόπια, συνολικής αξίας 1,9 δισεκατομμυρίων ευρώ, πρόκεται να σταλούν στο Διάστημα με πύραυλο Αριάν.

Τα διαστημικά παρατηρητήρια Χέρσελ και Πλάνκ θα μελετήσουν τον ουρανό για αναζήτηση νέων πληροφοριών σχετικά με την προέλευση και την εξέλιξη του σύμπαντος. Η διάρκεια πτήσης από το νησί Κουρού μέχρι το Διάστημα θα διαρκέσει λιγότερη από μισή ώρα.

Στη συνέχεια, οι δύο δορυφόροι θα αποχωριστούν από τον πύραυλο σε ύψος περίπου έντεκα χιλιάδων χιλιομέτρων από την επιφάνεια της Γης και θα ακολουθήσουν διαφορετικά μονοπάτια ωσότου φτάσουν στο σημείο απ' όπου θα πραγματοποιούν τις παρατηρήσεις τους, σε απόσταση 1,5 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τον πλανήτη.

«Είναι το αποτέλεσμα σκληρής δουλειάς πολλών χρόνων και χιλιάδων επιστημόνων και μηχανικών από όλη την Ευρώπη», δήλωσε ο γενικός διευθυντής της ESA, Ζαν-Ζακ Ντορντέν. «Η τεχνολογία που χρησιμοποιούν οι δύο δορυφόροι είναι μοναδική, όπως και η επιστήμη και η γνώση που περιμένουμε να προσφέρουν"

Το Χέρσελ είναι το μεγαλύτερο τηλεσκόπιο που έχει σταλεί ποτέ στο Διάστημα. Το κάτοπτρο του, διαμέτρου 3,5 μέτρων είναι μιάμιση φορές μεγαλύτερο από το αντίστοιχο του Hubble, ενώ είναι κατασκευασμένο από ειδικό κεραμεικό υλικό που μειώνει το βάρος του. Το τηλεσκόπιο έχει τη δυνατότητα να δει πολύ μακριά στο διάστημα χάρη στην ευαισθησία του στο υπεριώδες φάσμα, και να δει τους γαλαξίες που κυριαρχούσαν όταν το Σύμπαν είχε το ένα πέμπτο της σημερινής του ηλικίας. Πρόκειται για την χρονική περίοδο της κοσμικής ιστορίας που ο σχηματισμός των άστρων διένυε την πιο γόνιμη περίοδο.

«Το Χέρσελ θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε πολλά περισσότερα πράγματα για τον σχηματισμό των αστεριών και με αυτό τον τρόπο να καταλάβουμε και τον σχηματισμό του δικού μας ήλιου και του πλανητικού συστήματος.», ανέφερε σε συνέντευξη του ο Δρ. Γκόραν Πίλμπρατ, επιστήμονας της ESA. Το τηλεσκόπιο έχει ενσωματωμένη μια τεράστια δεξαμενή ηλίου, που θα χρησιμοποιηθεί για να ψύχει τα όργανα του στο απόλυτο μηδέν, ώστε να μην εκπέμπονται παρεμβολές όταν θα παρατηρεί τον ουρανό.

Καταγραφή του αρχαιότερου φωτός

Το Πλανκ είναι ένα ερευνητικό τηλεσκόπιο. Στόχος του είναι η χαρτογράφηση του ουρανού στο φάσμα των μικροκυμάτων, ενώ θα κάνει τις πιο λεπτομερείς μετρήσεις της Ακτινοβολίας Κοσμικού Υπόβαθρου (CMB). Το CMB είναι το αρχαιότερο φως στο Σύμπαν, βρίσκεται παντού γύρω μας ενώ υπολογίζεται ότι υπάρχει 380.000 χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη.

Οι επιστήμονες θεωρούν ότι υπάρχουν θερμοκρασιακές διαφοροποιήσεις σε αυτή την αρχέγονη πηγή θερμότητας, που μπορεί να παρέχει μοναδική γνώση σχετικά με την αρχική δομή του σύμπαντος. Το Πλανκ θα είναι το κατά σειρά τρίτο διαστημόπλοιο που θα μελετήσει την CMB, και πρώτο της ESA.

«Το Πλανκ έχει την πιο ακριβή όραση, διαθέτει τα πιο ευαίσθητα όργανα και το μεγαλύτερο εύρος συχνοτήτων και για αυτό το λόγο θεωρούμε ότι θα κάνει το επόμενο μεγάλο βήμα», εξηγεί ο Δρ. Γιαν Τάουμπερ, επιστήμονας της ESA. «Θα μας επιτρέψει να εντοπίσουμε όλα τα βασικά χαρακτηριστικά του σύμπαντος με πολύ μεγάλη ακρίβεια, την ηλικία του, την εξέλιξή του, τη γεωμετρία του, κλπ».

Τεράστια επένδυση

Τα Χέρσελ και Πλανκ είναι δύο ξεχωριστά επιστημονικά όργανα, αλλά αναπτύχθηκαν ως μέρος κοινού προγράμματος της ESA. Η κατασκευή τους ήταν πρωτοβουκλία της Γάλλο-Ιταλικής κοινοπραξίας Thale Alenia Space, με τη συμμετοχή περισσότερων από εκατό διαφορετικών εταιρειών, μεταξύ των οποίων η EADS Astrium.

kathimerini.gr με πληροφορίες BBC

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8056 Registration date : 10/07/2008

20-05-09

Πρόγονος ηλικίας 47 εκατομμυρίων ετών

Εφημερίδα "Καθημερινή" : Αρχείο επιστημονικών άρθρων 2oo9 20-05-09_280484_1

Επιστήμονες παρουσίασαν την Τρίτη το πολύ καλά διατηρημένο απολίθωμα ενός πρωτεύοντος θηλαστικού ηλικίας 47 εκατομμυρίων ετών, πιθανού κοντινού συγγενή και προγόνου των πιθήκων και των ανθρώπων.

Πρόκειται για το πιο ολοκληρωμένο απολίθωμα θηλαστικού που έχει βρεθεί ποτέ, από το οποίο λείπει μόνο μέρος του ενός ποδιού κάτω από το γόνατο, και θα μπορούσε να παρέχει ανεκτίμητες πληροφορίες για τα αρχικά στάδια εξέλιξης των θηλαστικών, αναφέρουν οι επιστήμονες.

Ο Νορβηγός παλαιοντολόγος Γιόρν Χόρουμ, επικεφαλής της ομάδας που μελέτησε το απολίθωμα τα τελευταία δύο χρόνια, εξήγησε ότι μπορεί μεν να μοιάζει με πρόγονος του ανθρώπου, ωστόσο κατά πάσα πιθανότητα πρόκειται για μακρινό συγγενή.
«Δεν έχουμε να κάνουμε με την προ-προ-προ-γιαγιά μας, αλλά με την προ-προ-προ-θεία μας», εξήγησε ο Γιενς Φράντζεν, του Ινστιτούτου Ερευνών Σένκενμπεργκ της Φρανκφούρτης, στη σχετική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Αμερικανικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Νέας Υόρκης.

Το θηλαστικό, με μήκος 58 εκατοστά, από την άκρη της μύτης του μέχρι το τέλος της ουράς του, ήταν θηλυκό και πέθανε λίγο πριν τα πρώτα του γενέθλια.
Το απολίθωμα είναι τόσο λεπτομερές που οι επιστήμονες μπόρεσαν να δουν στο στομάχι μέχρι και τα φρούτα που είχε καταναλώσει η Ίντα, όπως την ονόμασαν, σε κάποιο από τα τελευταία της γεύματα.

Το απολίθωμα της Ίντα βρέθηκε από ερασιτέχνη συλλέκτη το 1983, και ανήκε σε ιδιωτική συλλογή, όταν πουλήθηκε στο πανεπιστήμιο του Όσλο, το 2006.
«Είναι η μόνη ένδειξη που έχουμε σχετικά με το πώς έμοιαζαν οι πολύ μακρινοί πρόγονοι του ανθρώπου, χωρίς να σημαίνει ότι πρόκειται για άμεσο πρόγονό μας» ανέφερε ο Χόρουμ.

Η Ίντα συνδέεται με τους ανθρώπους από τα οστά των αστραγάλων, που έχουν το ίδιο σχήμα, ενώ τα μεγάλα δάχτυλα και τα νύχια της υποδηλώνουν ότι ήταν πρωτεύον θηλαστικό.

kathimerini.gr με πληροφορίες Reuters

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8056 Registration date : 10/07/2008

20-5-09

Αποστολή εξετελέσθη για το «Ατλάντις»

Εφημερίδα "Καθημερινή" : Αρχείο επιστημονικών άρθρων 2oo9 20-05-09_280458_1

Το πλήρωμα του διαστημικού λεωφορείου «Ατλάντις» ολοκλήρωσε τις πενθήμερες εργασίες στο διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble και ετοιμάζεται πλέον για την επιστροφή της Παρασκευής.

Μετά τους πέντε συνολικά διαστημικούς περιπάτους ανανέωσης και συντήρησης του Hubble, το διασημότερο επιστημονικό όργανο διαθέτει πλέον δύο νέα υψηλής τεχνολογίας επιστημονικά όργανα, ενώ δέχτηκε επισκευές σε αρκετά ακόμη από τα υπάρχοντα.

Ήταν η τελευταία επανδρωμένη αποστολή προς το διαστημικό τηλεσκόπιο, λίγο πριν συμπληρώσει είκοσι χρόνια σε τροχιά γύρω από τη Γη.
Κατά τη διάρκεια της θητείας του έχει προσφέρει εκατομμύρια φωτογραφίες εντυπωσιακής λεπτομέρειας και έχει συμβάλλει στην επιβεβαίωση πολλών επιστημονικών θεωριών.
Στο τέλος του μήνα θα πραγματοποιηθούν οι πρώτες δοκιμές των νέων οργάνων του τηλεσκοπίου, ενώ θα μπει σε πλήρη επιχειρησιακή λειτουργία από το φθινόπωρο.

Η αποστολή του «Ατλάντις» ήταν μια από τις πιο απαιτητικές και επικίνδυνες που έχει πραγματοποιήσει η NASA, αφού το διαστημικό λεωφορείο και το πλήρωμα ήταν εκτεθειμένοι σε πολλά διαστημικά σκουπίδια εξαιτίας του διπλάσιου ύψους τροχιάς του Hubble σε σχέση με τον ISS.
Κατά τη διάρκεια των εργασιών δεν έλειψαν τα προβλήματα, στα οποία οι αστροναύτες κατάφεραν να ανταπεξέλθουν με απόλυτη επιτυχία, ενώ αξίζει να αναφερθεί ότι ένα ακόμη διαστημικό λεωφορείο μαζί με το πλήρωμα ήταν έτοιμο για εκτόξευση ανά πάσα στιγμή στην περίπτωση προβλήματος.

Το πλήρωμα πραγματοποίησε τους τελευταίους ελέγχους στις θερμικές ασπίδες και την άτρακτο του διαστημοπλοίου, και ετοιμάζεται πλέον για την επανείσοδο την ατμόσφαιρα και την προσγείωση σε βάση της NASA.

kathimerini.gr με πληροφορίες Associated Press

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8056 Registration date : 10/07/2008

18-05-09

Πανιά στο Διάστημα

Εφημερίδα "Καθημερινή" : Αρχείο επιστημονικών άρθρων 2oo9 18-05-09_280093_1

Ειδικά «πανιά» θα χρησιμοποιούνται από το 2013 και μετά για να επιταχύνουν την επιστροφή διαστημικών οχημάτων στη Γη, χρησιμοποιώντας μια πρωτοποριακή μέθοδο διαστημικής πέδησης.

Εν αντιθέσει με τα πανιά της παλιάς εποχής, το εν λόγω πανί θα χρησιμοποιείται ως ένα είδος αεροφρένου, με στόχο την ταχεία επιβράδυνση δορυφόρων και απορριφθέντων τμημάτων διαστημοπλοίων και την πτώση τους στη Γη πιο γρήγορα από ότι γίνεται αυτή τη στιγμή.

Το πρόγραμμα ανάπτυξης της συγκεκριμένης τεχνολογίας ονομάζεται IDEAS (Innovative Deorbiting Aerobrake System- Πρωτοποριακό Σύστημα Αεροφρένων Εκτροχιασμού) και αναπτύσσεται από την ευρωπαϊκή αεροδιαστημική εταιρεία EADS Astrium. Παρουσίασή του έγινε από του Μπράις Σαντέρε και Μαξ Κερφ, κατά τη διάρκεια της Πέμπτης Ευρωπαϊκής Διάσκεψης Διαστημικών Απορριμάτων, η οποία έγινε στο Ντάρμσταντ της Γερμανίας.

Ουσιαστικά τα πανιά του IDEAS αναπτύσσονται όταν το αντικείμενο δεν βρίσκεται πλέον υπό χρήση και αυξάνουν την οπισθέλκουσα. Η ταχύτητα περιστροφής του γύρω από τη Γη μειώνεται σταδιακά, κάνοντας πιο εύκολο για τη βαρύτητα του πλανήτη να το «τραβήξει» πίσω στην ατμόσφαιρα.

Η παρουσίαση του προγράμματος έγινε μέσα σε μία περίοδο που το θέμα της παρουσίας «διαστημικών σκουπιδιών» σε τροχιά απασχολεί διαστημικές υπηρεσίες σε όλο τον κόσμο.
Εκτιμάται πως θα μειώσει το χρόνο επιστροφής ενός αντικειμένου στη Γη στο 1/3 αυτού που είναι τώρα (που δεν υπάρχει υποβοήθηση κανενός είδους υποβοήθηση).

«Αυτή τη στιγμή υπάρχει σοβαρό πρόβλημα με τον αριθμό των απορριφθέντων αντικειμένων τα οποία βρίσκονται στο διάστημα, ειδικά στις χαμηλότερες τροχιές.
Ήδη βρίσκονται εν εξελίξει διαδικασίες θέσπισης κανόνων με σκοπό τη μείωσή τους.
Η Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία επιθυμεί περισσότερους κανόνες και σκοπεύει να τους εφαρμόσει», είπε ο Σαντέρε σχετικά.

Η εναλλακτική στο «αερόφρενο πανί» είναι η χρήση προωθητήρων για να κατευθυνθούν τα αντικείμενα προς τη Γη, ωστόσο οι ενεργειακές της απαιτήσεις την καθιστούν σαφώς ακριβότερη.

Αν και προς το παρόν βρίσκεται ακόμα στο στάδιο των δοκιμών, θεωρείται πως το εν λόγω σύστημα θα χρησιμοποιηθεί σε ένα γαλλικό διαστημικό πρόγραμμα ονόματι «Microscope», το οποίο είναι προγραμματισμένο για το 2013.

Οι ερευνητές εξέφρασαν τις ελπίδες τους πως στο μέλλον το IDEAS θα δει ευρεία χρήση, στα πλαίσια γενικότερης επιχείρησης καθαρισμού της τροχιάς του πλανήτη από τα «διαστημικά σκουπίδια».

kathimerini.grμε πληροφορίες από CNN

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8056 Registration date : 10/07/2008

22-05-09

Αποστολή της NASA στο φεγγάρι για την εύρεση νερού

Εφημερίδα "Καθημερινή" : Αρχείο επιστημονικών άρθρων 2oo9 22-05-09_280863_21

Επανδρωμένη αποστολή στη Σελήνη θα στείλει η NASA τον Ιούνιο με σκοπό την εύρεση παγωμένου νερού, το οποίο θα κρίνει, αν στο μέλλον μπορούν να εργαστούν ή και να ζήσουν άνθρωποι στο φεγγάρι.

Η NASA (Εθνική Διεύθυνση Αεροναυτικής και Διαστήματος των ΗΠΑ) ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι ετοιμάζεται για αποστολή στο φεγγάρι τον Ιούνιο, με σκοπό να εξερευνήσει την επιφάνεια και να βρει νερό για να διαπιστώσει αν μπορούν να εργαστούν ή και να ζήσουν άνθρωποι στο γειτονικό πλανήτη της Γης.

Η διαστημική υπηρεσία ελπίζει να ξεκινήσει μια διπλή έρευνα τον Ιούνιο. Καταρχάς θα αξιολογήσει την επιφάνεια της Σελήνης και έπειτα θα χρησιμοποιήσει ειδικά μηχανήματα για την αναζήτηση νερού.

Η αποστολή θα επικεντρωθεί στους σεληνιακούς πόλους, ελπίζοντας να επιβεβαιώσει τις εκθέσεις περί υδρογόνου και πιθανής συσσώρευσης παγωμένου νερού, τα οποία δεν ανακαλύφθηκαν στις εξερευνήσεις του ισημερινού τον περασμένου αιώνα.

Η αποστολή έχει προγραμματιστεί να αναχωρήσει από τη Φλόριντα στις 17 Ιουνίου και θα βρίσκεται μέσα σε ένα πύραυλο τύπου Atlas V.

«Το κυριότερο που αναζητούμε είναι η πιθανότητα ύπαρξης παγωμένου νερού στις μυστηριώδεις σεληνιακές περιοχές», δήλωσε ο επικεφαλής σεληνιακός επιστήμονας της NASA, Μάικ Βάργκο.

Οι κρατήρες, που μπορεί να μην έχουν δει το φως του ήλιου εδώ και ένα ή δύο δισεκατομμύρια χρόνια, θα μπορούσαν να εμπεριέχουν ποσότητες πάγου σε θερμοκρασία της τάξεως των -200 βαθμών Κελσίου.

Ο υπεύθυνος του προγράμματος, Νταν Άντριους, είπε πως «η ανακάλυψη του πάγου θα μπορούσε να είναι καίρια για τις μελλοντικές επανδρωμένες αποστολές στο φεγγάρι, παρέχοντας οξυγόνο στους αστροναύτες και οξειδωτικό στα πυραυλικά καύσιμα».

Ο τηλεπικοινωνιακός τεχνικός δορυφόρος αναγνώρισης της Σελήνης -εξοπλισμένος με όργανα μέτρησης της θερμοκρασίας, επιπέδων υδρογόνου, δραστηριότητας της ραδιενέργειας και τοπογράφους- θα περικυκλώσει τις πολικές περιοχές, παράγοντας τρεις τρισδιάστατους χάρτες και στοιχεία για 100 τοποθεσίες, μερικά από τα οποία θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν αργότερα από τις επανδρωμένες αποστολές.

Ο δορυφόρος παρατήρησης του σεληνιακού κρατήρα, θα κινείται προς την επιφάνεια της Σελήνης και θα συντριβή σε ένα κρατήρα, που παραμένει μονίμως σκιώδης.

Η σύγκρουση, που αναμένεται τον Οκτώβριο, θα εκτοξεύσει σεληνιακά πετρώματα κατά 9,6 χλμ. στην ατμόσφαιρα. Η πτώση τους, που θα παρακολουθείται από το δορυφόρο, θα επιτρέψει στους παρατηρητές να ψάξουν για σημάδια πάγου. Αν και το γεγονός θα διαρκέσει μόλις λίγα λεπτά, μπορεί να είναι ορατό από τη Γη μέσω τηλεσκοπίου.

kathimerini.gr με πληροφορίες από AFP

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8056 Registration date : 10/07/2008

25-05-09

Στο κίνημα Ανοικτής Πρόσβασης το CERN

Εφημερίδα "Καθημερινή" : Αρχείο επιστημονικών άρθρων 2oo9 25-05-09_281119_1

Ένας - ένας οι επιστημονικοί, ερευνητικοί και εκπαιδευτικοί φορείς του κόσμου προσχωρούν και ενδυναμώνουν το κίνημα της Ανοικτής Πρόσβασης (Open Access). Τώρα ήρθε η σειρά και του CERN, του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πυρηνικών Ερευνών.

«Τα αποτελέσματα από τη θεωρητική εργασία και την πειραματική έρευνα πρέπει να δημοσιεύονται και να βρίσκονται ελεύθερα στη διάθεση κάθε ενδιαφερόμενου», δήλωσαν οι υπεύθυνοι του CERN.
Κοινή είναι η προσπάθεια των ερευνητικών φορέων, που δραστηριοποιούνται στον τομέα της μοριακής φυσικής και των διεθνών βιβλιοθηκών για βελτίωση της ποιότητας των επιστημονικών άρθρων, τα οποία διατίθενται πλέον δωρεάν μέσω του Διαδικτύου σε κάθε ενδιαφερόμενο, σύμφωνα με τις αρχές της Ανοικτής Πρόσβασης.

Στο πλαίσιο αυτό συστάθηκε πρόσφατα μια κοινοπραξία με σκοπό τη μετεξέλιξη ενός από τα σημαντικότερα επιστημονικά έντυπα του τομέα της Σωματιδιακής Φυσικής σε περιοδικό Ανοικτής Πρόσβασης.
Η χρηματοδότηση για την προσπάθεια αυτή προέρχεται κυρίως από την ανακατανομή των υφιστάμενων πόρων από τα ποσά που πληρώνουν οι ενδιαφερόμενοι επιστήμονες και ερευνητές για να εγγραφούν στις βιβλιοθήκες.

Η έδρα της κοινοπραξίας για το Open Access Publishing στη Φυσική Σωματιδίων (Sponsoring Consortium for Open Access Publishing in Partical Physics- SCOAP3) βρίσκεται στην Ελβετία, στο CERN της Γενεύης, ένα από τα μεγαλύτερα, διεθνώς, ιδρύματα στον τομέα της πυρηνικής έρευνας και το μέρος όπου, πριν από περίπου είκοσι χρόνια, ο Τιμ Μπέρνερς-Λι σκέφτηκε και δημιούργησε τον παγκόσμιο ιστό (World Wide Web-WWW) - μια ιδέα που «απογείωσε» το Διαδίκτυο και το έβγαλε από τη στενή ακαδημαϊκή κοινότητα σε όλους τους πολίτες του κόσμου.

Καθώς ολοένα αυξάνεται το διεθνές ενδιαφέρον για την Ανοικτή Πρόσβαση, ένα από τα θέματα που ανακύπτουν, είναι η διασφάλιση της ποιότητας του δημοσιευμένου επιστημονικού έργου.
Κανείς δεν αισθανόταν πραγματικά υπεύθυνος για το θέμα αυτό μέχρι σήμερα. Τα πρώτα πειράματα με το σύστημα της ανοικτής επιστημονικής αξιολόγησης (Open Peer Review) προσέλκυσαν το ενδιαφέρον πολλών συγγραφέων και ερευνητών.

Η κοινοπραξία SCOAP3, στην οποία, μεταξύ άλλων, συμμετέχουν πανεπιστήμια και ερευνητικά ινστιτούτα από την Αυστραλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, καθώς και τρία γνωστά ερευνητικά ιδρύματα από τη Γερμανία (Helmholtz Association, Max Planck Society και Βιβλιοθήκη Επιστήμης και Τεχνολογίας του Ανόβερου), αποτελεί ένα συνδυασμό των παραδοσιακών εκδοτικών οίκων και μιας νέας εκδοτικής προσπάθειας Ανοικτής Πρόσβασης.
Το έργο Scoap3 και τα οφέλη του στην επιστημονική επικοινωνία παρουσιάστηκε πρόσφατα στο Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή Πρόσβαση που διοργάνωσε στην Αθήνα το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης.

«Κάθε χώρα είναι η ίδια υπεύθυνη για τη χρηματοδότηση του Peer Review, καθώς και για τις επιστημονικές αξιολογήσεις των άρθρων που κατόπιν δημοσιεύονται», σύμφωνα με τον Jens Vigen, επικεφαλής της επιστημονικής υπηρεσίας παροχής πληροφοριών στο CERN. Μακροπρόθεσμος στόχος της κοινοπραξίας είναι να ενταχθούν στο σύστημα όλα τα σχετικά ερευνητικά ιδρύματα.
Η μετάβαση στο νέο μοντέλο διευκολύνεται και από το γεγονός ότι σήμερα σε μόνο έξι παραδοσιακά περιοδικά συγκεντρώνεται και δημοσιεύεται η πλειονότητα των επιστημονικών άρθρων, το περιεχόμενο των οποίων έχει αποφασιστική συμβολή στην προώθηση της διεθνούς επιστημονικής έρευνας στον τομέα της Πυρηνικής Φυσικής.

Ποσοστό 10% του προϋπολογισμού για το SCOAP3 θα παρακρατείται, προοριζόμενο για τους ερευνητές από τις χώρες εκείνες που, για οικονομικούς λόγους επί του παρόντος, δεν μπορούν να συνδεθούν στο νέο σύστημα Ανοικτής Πρόσβασης.
Τα αποτελέσματα της επιστημονικής έρευνας θα δημοσιεύονται σε μια βάση δεδομένων με την ονομασία INSPIRE.
Εκεί θα πραγματοποιείται και η σύγκλιση του υπάρχοντος διακομιστή εγγράφων του CERN και του σχετικού καταλόγου SPIRES των άρθρων εκείνων, τα οποία θα είναι συμβατά προς τη διαδικασία της Ανοικτής Πρόσβασης.

Το ίδιο το CERN ενισχύει από το 2004 την κίνηση για την εναλλακτική, ελεύθερη κυκλοφορία των επιστημονικών δημοσιευμάτων στο Διαδίκτυο, έχοντας υπογράψει τη Διακήρυξη του Βερολίνου για την Ανοικτή Πρόσβαση.
Αλλά, σύμφωνα με τους υπεύθυνους του Κέντρου, η στάση του ιδρύματος υπέρ της Ανοικτής Πρόσβασης, προτού ακόμη αυτή διατυπωθεί με τον σημερινό όρο, πρέπει να αναζητηθεί πολύ πιο πίσω.
Ήδη από τη δεκαετία του '50 το CERN διέθετε αρχείο επιστημονικών άρθρων, σε στάδιο πριν από τη διαδικασία αξιολόγησης, ελεύθερα προσβάσιμο.

Η επιστημονική κοινότητα των φυσικών, μαζί με αυτή των μαθηματικών, είναι από τις πρωτοπόρες στον τομέα των ηλεκτρονικών εκδόσεων, παρακάμπτοντας τους παραδοσιακούς εκδότες επιστημονικών άρθρων με αποτελέσματα της έρευνας.
Κάπως έτσι, άλλωστε, ξεκίνησε, το 1991, και η λειτουργία του διακομιστή arXiv.org στις ΗΠΑ - ένα μοντέλο για πολλά on line αρχεία που είδαν αργότερα το φως της δημοσιότητας.

kathimerini.gr με πληροφορίες ΑΠΕ-ΜΠΕ

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8056 Registration date : 10/07/2008

27-05-09

Φωσφορίζοντες πιθήκους δημιούργησαν Ιάπωνες επιστήμονες

Εφημερίδα "Καθημερινή" : Αρχείο επιστημονικών άρθρων 2oo9 27-05-09_281588_1

Τα πρώτα διαγονιδιακά πρωτεύοντα θηλαστικά δημιούργησε ιαπωνική ομάδα.

Τη δημιουργία των πρώτων διαγονιδιακών πρωτευόντων θηλαστικών ανακοίνωσε ομάδα του πανεπιστημίου του Κέιο, συνδυάζοντας το γενετικό υλικό πιθήκων με ένα γονίδιο που κάνει το δέρμα τους να λάμπει στην υπεριώδη ακτινοβολία.

Τα αποτελέσματα του προγράμματος δημοσιεύτηκαν στο έγκυρο βρετανικό επιστημονικό περιοδικό «Nature». Για τους σκοπούς του όλου εγχειρήματος χρησιμοποιήθηκαν μαρμοσέτες (Callithrix jacchus), ένα είδος μικροσκοπικών πιθήκων που συναντάται στη Βραζιλία.

Η ομάδα, της οποίας ηγήθηκε η Έρικα Σασάκι, του Κεντρικού Ινστιτούτου Πειραματοζώων του Πανεπιστημίου του Κέιο, εξέφρασε τις ελπίδες της πως το επίτευγμά της θα ανοίξει το δρόμο για τη θεραπεία κάποιων από τις πλέον επικίνδυνες ασθένειες.

Ωστόσο, δεν έλειψαν και οι αντιδράσεις, από αυτούς οι οποίοι φοβούνται πως η συγκεκριμένη τεχνολογία, η οποία χρησιμοποιήθηκε με επιτυχία στα πρωτεύοντα θηλαστικά ενδεχομένως κάποια στιγμή να χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία γενετικά τροποποιημένων ανθρώπων.

Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε ήταν η εξής: ένα ξένο γονίδιο τοποθετήθηκε μέσα σε έναν ιό, ο οποίος με τη σειρά του εισήχθη μέσα σε έμβρυα μαρμοσετών. Τα έμβρυα στη συνέχεια τοποθετήθηκαν σε θρεπτικό διάλυμα σουκρόζης και μετά από ένα διάστημα τοποθετήθηκαν στις μήτρες επτά ενηλίκων θηλυκών.

Το γονίδιο για την πράσινη λαμπιρίζουσα πρωτεΐνη προέρχεται από ένα είδος μέδουσας. Τα ζώα τα οποία το κατέχουν αποκτούν μια πράσινη λάμψη όταν εκτίθενται σε υπεριώδη ακτινοβολία.

Τρεις από τις ανάδοχες μητέρες απέβαλαν, αλλά οι υπόλοιπες τέσσερις γέννησαν κανονικά: τα πέντε νεογνά φέρουν όλα το συγκεκριμένο γονίδιο. Από τα πέντε, τα δύο το έχουν ενσωματωμένο και στα αναπαραγωγικά τους κύτταρα: αυτό σημαίνει πως έχουν τη δυνατότητα να το μεταδώσουν στους απογόνους τους.

Το εν λόγω πείραμα θεωρείται πως πραγματικά ανοίγει νέους ορίζοντες στην ιατρική έρευνα: με αυτό τον τρόπο, εξαιρετικά περίπλοκες αρρώστιες (Αλτσχάιμερ, Πάρκινσον) θα μπορούν να «τοποθετηθούν» και εξεταστούν σε φυσιολογίες πιο κοντά στην ανθρώπινη, καθώς οι πίθηκοι θεωρούνται πλησιέστεροι στη φυσιολογία του ανθρώπου από ότι τα ποντίκια, τα οποία χρησιμοποιούνται συνήθως στη μελέτη ασθενειών.

Η πρώτη απόπειρα δημιουργίας γενετικά τροποποιημένου πιθήκου είχε γίνει το 2000, αλλά ο ANDi (Inserted DNA - τοποθετημένο DNA- γραμμένο ανάποδα) δεν έφερε τα νέα γονίδια στα αναπαραγωγικά του κύτταρα.

Ωστόσο, είναι πάρα πολλοί αυτοί οι οποίοι συστήνουν προσοχή στο όλο θέμα: οργανώσεις προστασίας των ζώων και ιατρικής ηθικής/ δεοντολογίας κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για ποικιλία ενδεχομένων προβλημάτων, από αστάθμητους παράγοντες οι οποίοι μπορούν να δημιουργήσουν απρόσμενα προβλήματα (όπως η εμφάνιση καρκίνου), μέχρι παράνομες γενετικές τροποποιήσεις ανθρωπίνων εμβρύων.

«Υπάρχουν πολλά αναπάντητα ερωτήματα...είναι μεγάλη η απόσταση από μια μαρμοσέτα που λαμπιρίζει σε μια μαρμοσέτα στην οποία τοποθετείται μια ανθρώπινη ασθένεια, είναι κάτι πολύ πιο σύνθετο. Επίσης, τίθεται και θέμα ηθικής, πρωτευόντως για τα ίδια τα ζώα και δευτερευόντως για το πού μπορεί να οδηγηθούμε στο μέλλον- αν θα είναι ηθικά αποδεκτό να τροποποιούμε γενετικά ανθρώπους» είπε η Έλεν Γουάλας, της βρετανικής μη κυβερνητικής.οργάνωσης GeneWatch UK.

kathimerini.grμε πληροφορίες από AFP

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8056 Registration date : 10/07/2008

27-05-09

«Με το κεφάλι ψηλά» περπατούσαν οι δεινόσαυροι

Εφημερίδα "Καθημερινή" : Αρχείο επιστημονικών άρθρων 2oo9 27-05-09_281563_1

Διεθνής αναταραχή έχει προκληθεί στον κόσμο της παλαιοντολογίας και όχι μόνο, καθώς οι εδώ και 50 χρόνια γνώριμες απεικονίσεις των γιγάντιων δεινοσαύρων, όπως οι διπλόδοκοι, σε μουσεία, ταινίες και βιβλία, με τον μακρύ λαιμό τους να γέρνει προς τα εμπρός, είναι σχεδόν σίγουρα λανθασμένες, σύμφωνα με μια νέα επιστημονική έρευνα.
Η νέα θεωρία είναι ότι οι τεράστιοι δεινόσαυροι περπατούσαν με το κεφάλι ψηλά σαν τις σημερινές καμηλοπαρδάλεις και τους κύκνους.

Το μεγαλύτερο είδος δεινοσαύρων (τα λεγόμενα «σαυρόποδα"), που αποτελούν τα πιο θεαματικά και χαρακτηριστικά ζώα-σύμβολα της προϊστορίας (μαζί με τον «Τυρανόσαυρο Ρεξ"), δεν βάδιζαν σκυφτά, με το λαιμό τους σχεδόν σε οριζόντια θέση, αλλά όρθια, κρατώντας ψηλά το κεφάλι τους σε ύψος μέχρι και 15 μέτρων.

Η νέα έρευνα έγινε από επιστήμονες του βρετανικού πανεπιστημίου του Πόρτσμουθ, υπό τον παλαιοβιολόγο Μάικ Τέιλορ, και δημοσιεύτηκε στο παλαιοντολογικό περιοδικό «Acta Palaeontologica Polonica», σύμφωνα με το BBC και τις εφημερίδες Times και Guardian.

Τα σαυρόποδα έζησαν πριν περίπου 150 εκατ. χρόνια και, εκτός από τον γιγάντιο αλλά φυτοφάγο διπλόδοκο (που έφθανε μέχρι τα 54 μέτρα σε μήκος!), περιλάμβαναν τον βραχιόσαυρο και τον απατόσαυρο (που ήταν παλαιότερα γνωστός ως βροντόσαυρος), επίσης φυτοφάγα ζώα, με μικρά κεφάλια σε σχέση με το τεράστιο σώμα τους, τα οποία διέθεταν μακριούς λαιμούς και μεγάλες ουρές, ενώ ζύγιζαν πάνω από 40 τόνους, δηλαδή όσο δέκα ελέφαντες.

Οι επιστήμονες, μελετώντας με ακτίνες Χ μια σειρά από είδη σπονδυλωτών εν ζωή σήμερα, διαπίστωσαν ότι ενώ ο λαιμός γέρνει απαλά προς τα εμπρός σε ζώα όπως οι σαλαμάντρες, οι χελώνες, οι σαύρες και οι κροκόδειλοι, βρίσκεται σε κάθετη θέση στα θηλαστικά και τα πουλιά, τα μόνα σύγχρονα είδη ζώων που έχουν την ίδια όρθια στάση με τους δεινόσαυρους.

Κατά τους ερευνητές, οι γιγάντιοι δεινόσαυροι θα είχαν σχεδόν όλη την ώρα το κεφάλι τους ψηλά, εκτός από τις στιγμές που έσκυβαν για να πιούνε νερό ή να ψάξουν κάτι στο έδαφος.

Οι αντιδράσεις δεν άργησαν να έλθουν μετά τη δημοσιοποίηση της νέας θεωρίας.
Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου, που διαθέτει μια μεγάλη -και πολύ δημοφιλη σε μικρούς και μεγάλους- έκθεση δεινοσαύρων (με «αιχμή» τον θεόρατο, σχεδόν οριζόντιο, διπλόδοκο στην κεντρική αίθουσα), δήλωσε ότι είναι σχεδόν αδύνατο να είναι σίγουροι οι ειδικοί σήμερα πώς περπατούσαν και στέκονταν οι μεγάλοι δεινόσαυροι και χαρακτήρισε «ανοησίες» την κριτική εναντίον των μεγάλων μουσείων ότι οι δεινόσαυροί τους εκτίθενται σε λάθος στάσεις.
Κατά τους υπέρμαχους των μουσείων, απλώς αυτοί οι δεινόσαυροι πότε-πότε μπορούσαν να σταθούν με το κεφάλι ψηλά, αλλά αυτή δεν ήταν η συνηθισμένη τους στάση.

Το ζήτημα δεν συνιστά μια συνηθισμένη μεμονωμένη διαφωνία μεταξύ των παλαιοντολόγων, αλλά έχει ευρύτερες επιπτώσεις.
Αν οι μεγάλοι δεινόσαυροι τελικά περπατούσαν σαν καμηλοπαρδάλεις, τότε αλλάζει αναγκαστικά η μέχρι τώρα κυρίαρχη αντίληψη των επιστημόνων για τη συμπεριφορά τους, καθώς βελτιώνεται αισθητά η ικανότητα που θα είχαν τα σαυρόποδα να αντιλαμβάνονται τόσο τους εχθρούς τους (αρπακτικά), όσο και τους πιθανούς συντρόφους τους.
Παράλληλα, η όρθια στάση θα βελτίωνε δραματικά τη δυνατότητά τους να τρώνε τροφή, την οποία οι άλλοι δεινόσαυροι δεν θα έφταναν?με τίποτε!

Η ιδέα ότι οι δεινόσαυροι περπατούσαν όρθιοι, δεν είναι καινούρια (υπήρχε ήδη από το τέλος του 19ου αιώνα), αλλά στη δεκαετία του ΄50 οι περισσότεροι ειδικοί πείστηκαν ότι δεν ήταν αυτή η φυσική στάση των τεράστιων ζώων. Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη του αυστραλού επιστήμονα Ρότζερ Σέιμουρ, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Biology Letters», η όρθια στάση, μεταξύ άλλων, θα σήκωνε τους εγκεφάλους τους υπερβολικά ψηλότερα από τις καρδιές τους και αυτό θα αύξανε καταστροφικά την πίεση του αίματός τους και θα απαιτούσε να έχουν τεράστιες καρδιές.

Όμως το αντεπιχείρημα αυτό δεν πείθει τους οπαδούς της όρθιας στάσης, που αντιπαραβάλλουν το πετυχημένο σύγχρονο παράδειγμα της καμηλοπάρδαλης.

kathimerini.gr με πληροφορίες ΑΠΕ-ΜΠΕ

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8056 Registration date : 10/07/2008

01-06-09

Το ισχυρότερο λέηζερ του πλανήτη παρουσίασε αμερικανικό στρατιωτικό εργαστήριο

Εφημερίδα "Καθημερινή" : Αρχείο επιστημονικών άρθρων 2oo9 01-06-09_282321_1

Εφημερίδα "Καθημερινή" : Αρχείο επιστημονικών άρθρων 2oo9 01-06-09_282321_1

Ένα πανίσχυρο λέηζερ το οποίο μπορεί να επιτύχει θερμοκρασίες αντίστοιχες αυτών που παρατηρούνται σε ουράνια σώματα παρουσίασε αμερικανικό στρατιωτικό εργαστήριο.

Το όλο πρόγραμμα ονομάζεται NIF (National Ignition Facility), και ουσιαστικά αποτελεί ένα μέσον δοκιμής των πυρηνικών όπλων τωνΗΟΑ - ωστόσο ο επιστημονικός κόσμος ευελπιστεί πως θα ανοίξει νέους ορίζοντες στην έρευνα πάνω στην τεχνολογία σύντηξης.

«Κατασκευάσαμε το μεγαλύτερο λέηζερ του κόσμου…μπορούμε να δημιουργήσουμε τα ίδια τα άστρα εδώ πάνω στον πλανήτη μας.
Και ήδη βλέπω τους φίλους μου στο Χόλιγουντ να ανησυχούν πως αυτά που δείχνουν στις ταινίες τους είναι ξεπερασμένα.
Εδώ έχουμε την απτή πραγματικότητα» είπε ο κυβερνήτης της Καλιφόρνια και πρώην ηθοποιός Άρνολντ Σβαρτσενέγκερ, ο οποίος και παρέστη στην τελετή παρουσίασης.

Το σύστημα βρίσκεται στο Εθνικό Εργαστήριο Λώρενς Λίβερμορ, σε απόσταση μίας ώρας από το Σαν Φρανσίσκο.
Έχει τη δυνατότητα συγκέντρωσης 192 ακτίνων λέηζερ σε ένα σημείο, με αποτέλεσμα την επίτευξη θερμοκρασιών που συναντώνται σε πυρήνες άστρων- κάτι που με τη σειρά του θα επιτρέψει τη διεξαγωγή πειραμάτων που δεν ήταν εφικτά μέχρι τώρα.

«Η επιτυχία του NIF θα είναι ένα επιστημονικό επίτευγμα ιστορικής σημασίας, καθώς για πρώτη φορά θα επιτρέψει τη μελέτη της σύντηξης (fusion) σε εργαστηριακό περιβάλλον, δίνοντάς μας έτσι τη δυνατότητα να μελετήσουμε τις διαδικασίες οι οποίες τροφοδοτούν τα άστρα με ενέργεια» δήλωσε ο διευθυντής του προγράμματος, Έντουαρντ Μόουζες.

Το πρόγραμμα ξεκίνησε το 1997, χρηματοδοτούμενο από την Εθνική Διεύθυνση Πυρηνικής Ασφάλειας (NNSA) του υπουργείου Ενέργειας των ΗΠΑ.

«Το NIF πλέον αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της NNSA στην προσπάθειά της να διατηρήσει την αποτρεπτική ισχύ του πυρηνικού μας οπλοστασίου χωρίς να προβαίνει σε πυρηνικές δοκιμές και θα παίξει μεγάλο ρόλο στην αναδιαμόρφωση των συστημάτων εθνικής ασφαλείας μας μέσα στον 21ο αιώνα» είπε ο διευθυντής της NNSA,, Τομ Ντ'Αγκοστίνο.

Η ενέργεια που θα προκύπτει από αντιδράσεις σύντηξης (αντίστοιχες αυτών που λαμβάνουν χώρα στον Ήλιο) είναι ένα από τα «Άγια Δισκοπότηρα» της επιστήμης, καθώς πιστεύεται πως θα αποτελέσει τη λύση στο πρόβλημα της «πράσινης ενέργειας» που αποτελεί φλέγον ζήτημα για την ανθρωπότητα.

kathimerini.grμε πληροφορίες από AFP

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8056 Registration date : 10/07/2008

03-06-09

Εφημερίδα "Καθημερινή" : Αρχείο επιστημονικών άρθρων 2oo9 03-06-09_282789_1

Κατάδυση στο βαθύτερο σημείο των ωκεανών

Ένα αμερικανικό ρομποτικό βαθυσκάφος με την ελληνική ονομασία «Νηρέας» κατάφερε να καταδυθεί στο βαθύτερο γνωστό σημείο των ωκεανών της Γης, σε βάθος 10.902 μέτρων, στην περίφημη «Άβυσσο Τσάλεντζερ», στην Τάφρο των Μαριάνων, στο δυτικό Ειρηνικό.
Έγινε έτσι το τρίτο σκάφος στην ιστορία που μπόρεσε να φθάσει σε τέτοια βάθη.

Το μη επανδρωμένο σκάφος ελέγχεται με τηλεχειρισμό από επιστήμονες στο ερευνητικό σκάφος επιφανείας «Κίλο Μοάνα», στο οποίο είναι προσδεμένος ο «Νηρέας» με ένα ελαφρύ καλώδιο οπτικών ινών.
Το βαθυσκάφος μπορεί επίσης να «απαλλαγεί» από τον τηλεχειρισμό του και να μετατραπεί σε αυτόνομο όχημα εξερεύνησης, ενώ έχει τη δυνατότητα να κινηματογραφεί και να συλλέγει δείγματα από το βυθό.

«Με ένα ρομπότ σαν το Νηρέα, μπορούμε πλέον να εξερευνήσουμε οποιοδήποτε τμήμα του ωκεανού», δήλωσε ο Άντι Μπάουεν, επικεφαλής της έρευνας και δημιουργός του βαθυσκάφους, που κατασκευάστηκε στο Ωκεανογραφικό Ινστιτούτο Γουντς Χόουλ των ΗΠΑ, σύμφωνα με το BBC και το New Scientist.
«Oι τάφροι είναι ουσιαστικά ανεξερεύνητες και είμαι απόλυτα πεπεισμένος ότι ο 'Νηρέας' θα καταστήσει δυνατές νέες ανακαλύψεις. Αρχίζει πια μια νέα εποχή στην εξερεύνηση των ωκεανών», πρόσθεσε.

Η «Άβυσσος Τσάλεντζερ» είναι το βαθύτερο σημείο στη Γη (από όσο τουλάχιστον γνωρίζουν μέχρι σήμερα οι επιστήμονες) και αποτελεί τμήμα της Τάφρου των Μαριάνων, κοντά στη νήσο Γκουάμ του δυτικού Ειρηνικού Ωκεανού.
Με βάθος περίπου 11.000 μέτρα, είναι δύο χιλιόμετρα βαθύτερη από το ύψος του όρους Έβερεστ.
Σε εκείνο το σημείο οι πιέσεις είναι τρομακτικά υψηλές, περίπου 1.100 φορές μεγαλύτερες σε σχέση με την επιφάνεια της θάλασσας.

Λόγω αυτών των συνθηκών, μέχρι τώρα μόνο δύο σκάφη έχουν ποτέ αποτολμήσει το ταξίδι σε τέτοια βάθη.
Το 1960, ο Ζακ Πικάρ και ο Ντον Γουόλς πραγματοποίησαν την πρώτη και μοναδική επανδρωμένη κατάδυση με το ελβετικό βαθυσκάφος «Τριέστε».
Στη διάρκεια της εννιάωρης αποστολής, οι δύο παράτολμοι εξερευνητές έμειναν 20 λεπτά στο βυθό και μέτρησαν το βάθος του στα 10.916 μέτρα.
Από τότε, κανένας άλλος άνθρωπος δεν έχει κατέβει σε τέτοιο βάθος, ενώ το «Τριέστε"?βγήκε στη σύνταξη το 1966.

Το 1995, το ιαπωνικό τηλεχειριζόμενο ρομποτικό βαθυσκάφος «Κέικο» κατάφερε να φθάσει στα 10.911 μέτρα, να πάρει δείγματα από ιζήματα του βυθού και να φωτογραφήσει ένα θαλάσσιο αγγούρι, ένα σκουλήκι και μια γαρίδα.
Το σκάφος (που μεταξύ 1995-1998 έκανε τρεις καταδύσεις στην Τάφρο των Μαριάνων) έμελλε να χαθεί το 2003 σε μια άλλη αποστολή, όταν κόπηκε το καλώδιο που το συνέδεε με το σκάφος επιφανείας.

Στην εποχή μας τα βαθυσκάφη μπορούν να κατέβουν μέχρι τα 6.500 μέτρα, γεγονός που επιτρέπει στους επιστήμονες να έχουν πρόσβαση περίπου στο 95% των βυθών του πλανήτη, με την εξαίρεση του «Νηρέα», που φιλοδοξεί να αυξήσει πλέον το ποσοστό πρόσβασης στο 100%.

kathimerini.gr με πληροφορίες ΑΠΕ-ΜΠΕ

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8056 Registration date : 10/07/2008

04-06-09

Έτοιμο για μια ακόμη αποστολή στον ISS το διαστημικό λεωφορείο

Εφημερίδα "Καθημερινή" : Αρχείο επιστημονικών άρθρων 2oo9 04-06-09_282955_1

Όλα είναι σχεδόν έτοιμα για την νέα αποστολή του διαστημικού λεωφορείου Εντέβορ στις 13 Ιουνίου.
Προορισμός αυτή τη φορά ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός, που πρόσφατα απέκτησε τρεις επιπλέον αστροναύτες.
Η κύρια εργασία του πληρώματος θα είναι η προσθήκη μιας εξωτερικής πλατφόρμας για την πραγματοποίηση πειραμάτων, ιαπωνικής κατασκευής.

Η διάρκειας 16 ημερών αποστολή είναι μια από τις μεγαλύτερες που έχει πραγματοποιήσει η NASA αλλά και από τις πιο πολύπλοκες, αφού θα πραγματοποιηθούν πέντε διαστημικοί περίπατοι με τη χρήση τριών μηχανικών βραχιόνων.
«Δε νομίζω ότι υπάρχουν εύκολες αποστολές. Αυτή είναι μοναδική επειδή θα λειτουργούν ταυτόχρονα όλοι οι βραχίονες», σχολίασε ο Μπιλ Γκέρστενμάγιερ, βοηθός διευθυντή επιχειρήσεων της NASA.

Το διαστημικό λεωφορείο θα μεταφέρει τα τρία τελευταία κομμάτια του εργαστηρίου Κίμπο, ενώ στις προγραμματισμένες εργασίες περιλαμβάνεται η αντικατάσταση των ηλιακών μπαταριών του διαστημικού σταθμού.

Η αμερικανική διαστημική υπηρεσία έχει προγραμματίσει οκτώ ακόμη αποστολές για την ολοκλήρωση του ISS, που έχει φτάσει σε αξία τα 100 δισεκατομμύρια δολάρια.
Μετά από αυτές τις αποστολές ο στόλος των διαστημικών λεωφορείων θα αποσυρθεί και η NASA θα επικεντρωθεί στην κατασκευή του διαδόχου του, που πιθανότατα θα μεταφέρει και το πρώτο πλήρωμα που θα επισκεφθεί τη Σελήνη μετά τα πληρώματα του προγράμματος Απόλλων.

Ωστόσο, αν οι καιρικές συνθήκες δεν επιτρέψουν την απογείωση του διαστημικού λεωφορείου, η εκτόξευση θα αναβληθεί για τον Ιούλιο, ενώ θα συμπεριλάβει και το Lunar Reconnaisance Orbiter, το μη επανδρωμένο όχημα που θα ταξιδέψει στη Σελήνη προς αναζήτηση κατάλληλων σημείων προσεδάφισης.

kathimerini.gr με πληροφορίες Reuters

Admin Αριθμός μηνυμάτων : 8056 Registration date : 10/07/2008

04-06-09

Παρατηρήθηκε για πρώτη φορά η «κβαντική εμπλοκή»

Εφημερίδα "Καθημερινή" : Αρχείο επιστημονικών άρθρων 2oo9 QUANTUM

Μια σημαντική εξέλιξη συντελέστηκε στον χώρο της κβαντικής φυσικής.
Αμερικανοί ερευνητές κατόρθωσαν, για πρώτη φορά, να φέρουν πιο κοντά την απόκοσμη κβαντομηχανική με την πιο προσγειωμένη μηχανική της καθημερινής πραγματικότητας, καθώς παρατήρησαν την λεγόμενη «κβαντική εμπλοκή» σε δύο ζευγάρια ατόμων.

Η «εμπλοκή» είναι ένα απίστευτο κβαντικό φαινόμενο, το οποίο ο ίδιος ο Αϊνστάιν είχε χαρακτηρίσει «στοιχειωμένο», καθώς οι κινήσεις και γενικότερα οι ιδιότητες δύο σωματιδίων ή αντικειμένων αλληλοεπηρεάζονται μυστηριωδώς, ακόμα και όταν αυτά απέχουν μεταξύ τους μεγάλες αποστάσεις.
Οι φυσικοί ακόμα αγνοούν με ποιο τρόπο τα σωματίδια στέλνουν (και μάλιστα σε μηδενικό χρόνο) μηνύματα το ένα στο άλλο.

Η ανακάλυψη έγινε από ερευνητές του αμερικανικού Εθνικού Ινστιτούτου Προδιαγραφών και Τεχνολογίας (NIST), υπό τον Τζον Τζοστ, και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Nature», σύμφωνα με το BBC και την ηλεκτρονική υπηρεσία Live Science.
Το νέο πείραμα γεφυρώνει περαιτέρω το χάσμα ανάμεσα στον εξωπραγματικό κόσμο της κβαντομηχανικής (που βασίζεται στους νόμους των πιθανοτήτων και που οι φυσικοί επιμένουν ότι αποτελεί την «αληθινή» πραγματικότητα) και τους διαφορετικούς (κλασικούς-ντετερμινιστικούς) νόμους της φυσικής πραγματικότητας που όλοι αντιλαμβανόμαστε με την καθημερινή εμπειρία μας - και όπου π.χ. τα πράγματα δεν «επικοινωνούν» το ένα με το άλλο σε τεράστιες αποστάσεις!

Τώρα, για πρώτη φορά έγινε ορατή η κβαντική εμπλοκή σε ένα «μηχανικό σύστημα», δηλαδή η παρατήρηση και μέτρηση ενός αντικειμένου επηρέασε εξίσου ένα άλλο αντικείμενο σε απόσταση από το πρώτο.
Αν κατανοηθεί και «χειραγωγηθεί» η κβαντική εμπλοκή, μεταξύ άλλων, θα δώσει τρομακτική ώθηση σε μια νέα γενιά πανίσχυρων κβαντικών υπολογιστών, που θα μπορούν να κάνουν υπολογισμούς τρομερά πιο γρήγορα από τους συμβατικούς σημερινούς υπολογιστές.

Μέχρι τώρα η κβαντική εμπλοκή είχε παρατηρηθεί μόνο σε εσωτερικές ιδιότητες μικροσκοπικών συστημάτων, όπως στην πόλωση ενός ζεύγους φωτονίων ή στις τροχιές περιστροφής των ηλεκτρονίων πέριξ του πυρήνα των ατόμων.
Η ομάδα του Τζοστ κατάφερε να «δει» την εμπλοκή όχι μόνο σε φωτόνια και ηλεκτρόνια, αλλά σε κάτι πιο χειροπιαστό: στις κινήσεις δύο ζευγαριών ατόμων, δηλαδή σε ένα σύστημα που γενικά υπάρχει παντού στη φύση (αν και αόρατο για τα ανθρώπινα μάτια), όπως η δονούμενη χορδή ενός βιολιού ή το εκκρεμές ενός ρολογιού.

Η κβαντική εμπλοκή αφορούσε τέσσερα ηλεκτρικά φορτισμένα άτομα (σε δύο ζεύγη): δύο ιόντα βηρυλλίου και δύο ιόντα μαγνησίου σε απόσταση 240 μικρομέτρων (δηλαδή όσο το πλάτος λίγων τριχών, αλλά μια τεράστια απόσταση για τον ατομικό κόσμο).
Μια συσκευή, που αποκαλείται «παγίδα ιόντων», χρησιμοποίησε ηλεκτρικά πεδία για να «χειραγωγήσει» τα ιόντα (που είναι άτομα από όπου αφαιρείται ένα ηλεκτρόνιο, ώστε να αποκτήσουν θετικό φορτίο).

Αποδείχτηκε ότι όταν άλλαζε η κίνηση του ενός ζεύγους ιόντων βηρυλλίου-μαγνησίου, σε απόλυτη «ομοφωνία» άλλαζε η κίνηση και του δεύτερου ζεύγους, χωρίς σε αυτό να έχει δοθεί η ίδια «εντολή» για ξεκίνημα ή σταμάτημα των δονήσεων και παρόλο που βρισκόταν σε απόσταση από το πρώτο.

Η επιστημονική κοινότητα δεν έχει δώσει ακόμα μια πραγματικά ξεκάθαρη απάντηση στο γιατί δεν παρατηρούμε την κβαντική εμπλοκή και τις «στοιχειωμένες» συνέπειές της στην καθημερινή μας ζωή, η οποία φαίνεται να διέπεται από διαφορετικούς νόμους.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, τίποτε στην κβαντομηχανική δεν αποκλείει η «εμπλοκή» να αφορά ακόμα μεγαλύτερους αριθμούς ατόμων.
Η νέα ανακάλυψη ελπίζεται ότι θα βοηθήσει τους επιστήμονες να κατανοήσουν που τελειώνει ο κβαντικός κόσμος και αρχίζει ο γνωστός φυσικός κλασικός κόσμος μας.

Μερικές επιστημονικές θεωρίες ισχυρίζονται ότι υπάρχουν κάποιοι μηχανισμοί (που δεν έχουν ακόμα κατανοηθεί), οι οποίοι εμποδίζουν τα μακροσκοπικά συστήματα της κλασικής φυσικής και της καθημερινής μας πραγματικότητας να «εμπλακούν» κβαντικά από τη στιγμή που αποκτήσουν ένα μέγεθος μάζας και έπειτα.
Παραμένει φυσικά πάντα το ερώτημα πόσο βαριά αντικείμενα είναι δυνατό να «εμπλακούν» κβαντικά. Μερικοί ήδη οραματίζονται την «εμπλοκή» των ανθρώπων σε ένα είδος τηλεπαθητικής επικοινωνίας!

kathimerini.gr με πληροφορίες ΑΠΕ-ΜΠΕ